Ο Πρέσβης της καρδιάς μας (και άλλες ιστορίες ελληνικής τρέλας στο TDF14)

Αφιέρωσα τη χτεσινή μέρα για να δω όλες τις ελληνικές ταινίες που συζητήθηκαν ήδη στο Φεστιβάλ. Και φυσικά τον Πρέσβη από τη Δανία. Άρα σας έχω πολύ υλικό. Παράλληλα είδα μια δανέζικη ταινιάρα που πραγματικά τα έδωσε όλα! Πάμε να τις δούμε...


Ο Τυφλός Ψαράς- Συγκηνιτική και ανθρώπινη ως προς το περιεχόμενο η ταινία των Στ. Βογιατζή και Θ. Μαλάμου περιγράφει την ιστορία ενός ατόμου με σοβαρά προβλήματα στην όραση και στην καθημερινότητα του (τυφλός και χωρίς ένα χέρι). Αφηγηματικά το ντοκιμαντέρ είναι πολύ καλό. Η ιστορία του κυρ Γιάννη σε εμπνεέι με την δύναμη και το πάθος της για ζωή. Ένας τυφλός άνθρωπος να βγαίνει με τη βαρκούλα του στη θάλασσα και να βιοπορίζεται αποκελιστικά με τις δικές του δυνάμεις δεν είναι και λίγο. Και η χειμωνιάτικη Χίος (αν καταλάβα καλά το μέρος) όμορφη είναι και ήσυχη για να μην σου αποσπά την προσοχή με την τουριτική ομορφία της. Η αδυναμία (και παράλληλα και η μαγεία) της ταινίας πάντως είναι η χειροποίητη τεχνική της. Τα επαναλαμβανόμενα slideshow με μουσική υπόκρουση ίσως στην αρχή να δένουν αλλά η συνεχής χρήση τους κουράζει και φανερώνει αδυναμία των σκηνοθετών να δομήσουν την ιστορία τους με περισσότερα στοιχεία την αφήγηση. Με αυτό που λέω δεν θελω πάντως να μειώσω το τελικό αποτέλεσμα. Άλλωστε οι 2 σκηνοθέτες έκαναν κάτι που γουστάρουν, κάτι που ήθελαν να μοιραστούν μαζί μας κι αυτό είναι το σημαντικότερο.

Με λένε Στέλιο - Άλλη μια ταινία που αφορά τα άτομα με αναπηρία. Εδώ με κεντρικό ήρωα τον Στέλιο Κιμπουρόπουλο, ένα παιδί που απασχόλησε αρκετά τα ΜΜΕ με τον αγώνα του για ζωή. Η ταινία είναι μια καταγραφή της καθημερινότητας του Στέλιου και της οικογένειας τους. Και εδώ για να μην ξαναγράφω για το τεχνικό μέρος τα ίδια, το μήνυμα είναι πολύ δυνατό και σίγουρα αξίζει να σταθούμε σε αυτό και όχι στις εγγενείς αδυναμίες του φιλμ.

Crisis - Η Νίνα Μαρία Πασχαλίδου και ο Νίκος Κατσαούνης επίσης μας έχουν απασχολήσει τον τελευταίο καιρό. Ιδρυτές της ειδησεογραφικής και καλλιτεχνικής ομάδας The Prism έχουν σαν στόχο να δημιουργήσουν διαδικτυακά ντοκιμαντέρ και να αφηγηθούν τις πολλές και διαφορετικές ιστορίες στην Ελλάδα της κρίσης. Το υλικό αυτό αποτέλεσε τη μαγεία για μια ταινία που έφεραν στη Θεσσαλονίκη και αποκαλύπτει ένα πολύπλευρο μωσαϊκό εικόνων και προσώπων, που δεν αφορούν μόνο το κλεινόν άστυ της Αθήνας αλλά και ένα κομμάτι της ευρύτερης περιφέρειας.

Αν ο Στέλιος Κούλογλου θέλησε να σταθεί σχεδόν αποκλειστικά στη μελέτη της Οικονομικής Ιστορίας, η ομάδα του Prism ρίχνει την προσοχη της στους ανθρώπους. Ωραία η ιδέα τους και η πρόθεση τους αλλά το αποτέλεσμα δεν δικαιώνει απόλυτα τους στόχους τους. Η τηλεοπτική λογική μιας απλής, βιαστικής παράθεσης αφηγήσεων που δεν ξεπερνάνε τα 5 λεπτά παρά το καλό μοντάζ δίνει περισσότερο μια εικόνα τηλεοπτικής αφελούς αισθητικής για την κρίση. Πραγματικά ήταν σαν να έβλεπα ταινία του ΕΟΤ, παραγγελία για τουρίστες που τους αρέσουν για επίσκεψη τα παράξενα μέρη. Καθαρή εικόνα, φωτεινά και έντονα χρώματα, χαρούμενες μουσικές επιλογές, τεχνικά τρικ που μαλακώνουν ακόμη περισσότερο το μάτι του θεατή δημιουργώντας την ψευδαίσθηση πως όλα είναι ένα παιχνίδι και περνάνε. Μου άρεσε η θετική διάθεση και το feelgood μήνυμα της ταινίας (και επιτέλους ήρθε η ώρα να μαζέψουμε τα κομμάτια μας και να παλέψουμε για κάτι καλύτερο) αλλά τόση αφέλεια, πολιτική ορθότητα και καθαρότητα καταντά εκνευριστική και δεν δίνει το περίγραμμα της κρίσης. Όπως είπα και στην περίπτωση του Κούλογλου πάντως κάθε ταινία έχει ένα σκοπό και το κοινό σωστά δέχτηκε όλες αυτές τις ταινίες με αγάπη και χειροκρότημα.

155 SOLD - Θα μπορούσε να είναι ένα βίντεο μεγάλου μήκους στο YouTube. Ο σκηνοθέτης του πάντως προτίμησε να το παρουσιάσει ως μια (ψηφιακή) ταινία στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ. Μια ταινία που καταγράφει το 2ήμερο της ψηφοφορίας του Μεσοπρόθεσμου τον Ιούνιο του 2011. Μια ωραία καταγραφή εικόνων, χωρίς αφήγηση. Λειτουργεί ως τεκμηρίωση και καταγραφή μιας ιστορικής στιγμής και έχει την στρατευμένη λογική μιας ταινίας τεκμηρίωσης με άποψη και θέση για το πρόβλημα αν και περιορίζει το θέμα της στα επεισόδια του Συντάγματος. Το μόνο που με ενόχλησε είναι κάποια τσιτάτα αλά facebook όπως π.χ. αυτό που αφορούσε τον βουλευτή Κουτρουμάνη "τυφλός αλλά δεν ψήφισε". Περισσότερο σημασία έχει η ευσυνειδησία του βουλευτή παρά το πρόβλημα του. Με τον ίδιο τρόπο ο σκηνοθέτης θα έπρεπε να σταθεί και στα αρνητικά πρόσωπα όπως οι βουλευτες Αθανασιάδης και Ρομπόπουλος, δεινά παραδείγματα καιροσκοπικής και αδύναμης συμπεριφοράς.

TOXIC CRISIS - Ίσως η πιο ολοκληρωμένη ταινία που αφορά το θέμα της κρίσης είναι αυτή του 'Ομηρου Ευαγγελινού. Η ταινία αφορά το θέμα της περιβαλλοντικής πολιτικής στην Ελλάδα την τελευταία δεκαετία, κομμάτι χάρη στο οποίο η χώρα μας έχει γίνει περίγελως και έχει καταδικαστεί δεκάδες φορές στα ευρωπαϊκά δικαστήρια. Το ντοκιμαντέρ αναδεικνύει το θεσμικό έλλειμα πολιτικής, νομοθεσίας και εφαρμογής της από το ελληνικό κράτος όπως επίσης και τον ρόλο των πολυεθνικών ενεργειακών και περιβαλλοντικών εταιριών που επενδύουν σε έργα αιολικής και ηλιακής ενέργειας. Φανταστείτε την μπίζνα που πέφτει τώρα που η χώρα βρίσκεται σε τόσο ευάλωτη θέση. Δεν είναι μόνο η πολιτική πάντως του επίσημου κράτους, είναι και το έλλειμα παιδείας, που επιτρέπει τέτοιες συμπεριφορές στην Φυλή, στον Ασωπό και σε πόσα άλλα μέρη της ελληνικής επικράτειας. Το ερώτημα πάντως που τίθεται είναι αμείλικτο: Τι είδους δημοκρατία είναι αυτή που δηλητηριάζει τα παιδιά της?

Ο Πρέσβης - Άφησα για το τέλος του post τον Δανό Πρέσβη, μια πραγματικά έξοχη ταινία ντοκιμαντέρ που αναδεικνύει μοναδικά τον ρόλο που μπορεί να έχει ένα τέτοιο υλικό και ο δημιουργός του. Γιατί ο Μαντς Μπρούγκερ βάζει το κεφάλι του στον τορβά για να φανερώσει την σαθρότητα και την διαφθορά που μαστίζει την Αφρική αλλά και τον ρόλο που έχουν στην περιοχή οι αποικιοκράτες Ευρωπαίοι. Στην ουσία ο Μπρούγκερ ασκεί μια εμπειρική δημοσιογραφία, που σίγουρα θα απολάμβανε ο Χάντερ Τομσον στα νιάτα του. Υποδύεται έναν από το κυκλωμα και βγάζει στην φόρα όλα τα άπλυτα της εξωτικής Κεντρικής Δημοκρατίας της Αφρικής. Με κρυφή ή φανερή κάμερα ο απόλυτος σαρκασμός του κλείνει το μάτι στον Μποράτ (όπως σημείωνει και ο Τάσος Μελεμενίδης στον Εξώστη) και προσφέρει μια δυνατή εμπειρία στον θεατή για την Ευρώπη των δικαιωμάτων και των λαών. Συνδυάστε όσα λέμε για τον Πρέσβη με όσα λέει ο Ευαγγελινός για το Toxic Crisis και βγάλτε τα συμπεράσματα σας για την Ελλάδα του 2012!