ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΟΛΥΔΟΥΡΗΣ - ΚΟΝΑΝ Ο ΕΛΛΗΝΑΣ !

Το θέμα μας σήμερα είναι ένας Ελληνας (2ης γενιας) της διασποράς που το Νοέμβριο του 2006 έφυγε για πάντα χτυπημένος από την επάρατο νόσο. Ο Βασίλης Πολυδούρης, που έφτασε μέχρι το Λος Άντζελες, δημιουργώντας τον δικό του κινηματογραφικό κόσμο μέσα από μουσικές πραγματικά διαμάντια, που ακόμα και τώρα που έφυγε μας κάνουν παρέα και μας θυμίζουν τη σπουδαία συνεισφορά του στον λαμπερό κόσμο του Χόλυγουντ

Την πρώτη φορά που άκουσα τον "Κόναν" και το "Κυνήγι του Κόκκινου Οκτώβρη" ήμουν γυμνασίοπαιδο ακόμα. Ωστόσο εκείνη η δυναμική μέσα στην ορχήστρα του Πολυδούρη με έκαναν να ενθουσιαστώ και ακόμη περισσότερο χάρηκα όταν διαπίστωσα ότι ο συνθέτης ήταν Ελληνικής καταγωγής και η μουσική του γράφτηκε για ταινίες αμερικάνικες και όχι ελληνικές. Έτσι παρακολουθούσα την εργασία του αν και μας χώριζαν μερικές χιλιάδες χιλιόμετρα που ωστόσο η μαγεία της μουσικής του τα εκμηδένιζε

ΒΙΟ

Ο Βασίλης Πολυδούρης γεννήθηκε το 1945 στο Κάνσας. Μολονότι υπήρξε Έλληνας δεύτερης γενιάς δεν ξέχασε ποτέ τις ρίζες του. Σε ηλικία 7 ετών ξεκίνησε τις μουσικές σπουδές του παίζοντας πιάνο και μέχρι το κολέγιο πίστευε ότι θα γινόταν ένας καλός συμφωνικός πιανίστας, ωστόσο η γνωριμία και η διδασκαλία του Μίκλος Ρόζα θα τον κάνουν να στραφεί στο σινεμά, έναν τελείως διαφορετικό κόσμο, από τον οποίο θα γοητευτεί και αφού ακολουθήσει τις σχετικές σπουδές θα δουλέψει σε αυτόν.

CONAN IN A BLUE LAGOON WITH HIS FRIEND ROBOCOP

Η μουσική του Πολυδούρη έρχεται αυτόματα στο μυαλό σαν κάτι μεγάλο και ορχηστρικά ζωηρό σε ρυθμό. Ανάμεσα στα όργανα της τεράστιας ορχήστρας του συχνά ο ακροατής διακρίνει μια μεγάλη γκάμα ποικίλων ρυθμών και ήχων όπως επίσης και χορωδιακές συνθέσεις. Πριν αρχίσει να ασχολείται σοβαρά με την μουσική του σινεμά σε επίπεδο πρακτικής ασχολήθηκε με την σύνθεση μουσικής για διάφορα τηλεοπτικά σποτ και σειρές. Οι μουσικές αυτές ξεπερνάνε συνολικά τις 100. Τα πρώτα δείγματα αναγνώρισης στο σινεμά έρχονται για την σύνθεση της μουσικής στην ταινία «Γαλάζια Λίμνη».

Η «Γαλάζια Λίμνη» ήταν ένα πρώτο αναγνωριστικό δείγμα γραφής. Η έκρηξη ωστόσο θα γίνει όταν ο Πολυδούρης θα συνοδεύσει μουσικά τις εικόνες ενός θεόρατου ήρωα κόμικς, του Κοναν του βάρβαρου. Σκηνοθέτης της ταινίας ο Τζον Μιλιους με τον οποίο ο ελληνοαμερικάνος συνθέτης αναπτύσσει μια πολύ καλή συνεργασία. Ωστόσο το καλύτερο δείγμα της κινηματογραφικής χημείας μεταξύ τους αποτυπώνεται καλύτερα στον Κόναν, την ταινία που ανέδειξε μεταξύ άλλων και τον Αρνολντ Σβαρτζενέγκερ. «Σαν ταινία ο Κόναν είχε λίτη και μινιμαλιστική μορφή από διάλογους, άρα ήταν δική μου δουλειά να κάνω τους ήρωες να μιλάνε μέσω της μουσικής», θυμάται ο ίδιος ο Πολυδούρης

Στην μουσική αυτή ο Πολυδούρης περισσότερο από κάθε άλλη φορά εκφράζει την τεράστια γκάμα και το πάθος που έχει για την σύνθεση και την μουσική. Οι ρίζες του αποτυπώνονται ξεκάθαρα στην κλασσική μουσική του Προκόφιεφ και στην μεγαλοπρέπεια του δάσκαλου του Μικλος Ροζα. Μπορεί να μην πρωταγωνίστησε σε καμία λίστα βραβείων αλλά το σκορ και το σαουντρακ του Κοναν αποτέλεσαν το σήμα κατατεθέν και του χάρισαν την μεγαλύτερη αναγνώριση κινηματογραφικά και μουσικά. Κι αυτό γιατί οι μελωδικές ιδέες και οι ορχηστρικοί νεωτερισμοί που εισάγει κινηματογραφικά εδώ ο Πολυδούρης κάνουν την εργασία του να ξεχωρίζει στο αυτί του καλού ακροατή.

Η δεύτερη συνεργασία που χαρακτίριζει την κινηματογραφική πορεία του Βασίλη Πολυδούρη είναι με τον Ολλανδό Πωλ Βερχοφεν. Και μάλιστα όχι στις φετιχιστικές ερωτικές περιπέτειες όπως το Βασικό Ενστικτο και τα Dreamgirls αλλά στις hi-tech απόπειρες του σκηνοθέτη. Η πιο χαρακτιριστική ταινία αυτού του είδους νομίζω πως ακόμη και σήμερα παραμένει ο βιονικός αστυνομικός Ρομποκοπ. Η εντυπωσιακή μεταλλική παρουσία του επιβάλλεται στον θεατή όχι μόνο δια μέσω της εικόνας αλλά περισσότερο μέσω της ατμοσφαιρικής μουσικής του Βασίλη Πολυδούρη.

Σε δεύτερη φάση ο φανατικός των σαουντρακ ίσως να διαλέξει και ακόμη ένα σκορ από το δίδυμο Βερχοφεν – Πολυδούρη. Το 1998 συνεργάζονται στην περιπέτεια επιστημονικής φαντασίας Σταρσιπ Τρουπερς. Εδώ αξίζει να πούμε κάτι. Οι ταινίες αυτές του Βερχοφεν έχουν σίγουρα ένα κάποιο ενδιαφέρον (ειδικότερα αν είσαι φίλος της κινηματογραφικής δράσης και τω εντυπωσιακών τεχνικών εφε ήχου και εικόνας). Όμως η μουσική του Βασίλη Πολυδούρη είναι εκείνη που πραγματικά ξεχωρίζει και διατηρεί τον ενθουσιασμό του θεατή στα ύψη.

Ίσως κάποιοι στη φάση αυτή να σκεφτείτε αν όντως αξίζει προσοχής αυτός ο Έλληνας της διασποράς. Δεν έχει φτάσει μέχρι τα Όσκαρ, τα σκορ του δεν ντύνουν κάποια ταινία ορόσημο για την πορεία του κινηματογράφου και η δουλειά του χαρακτηρίζεται περιγραφική και ατμοσφαιρική για την έντονη δράση και την βία στα πλάνα του σκηνοθέτη. Κι όμως χάρη στην εκφραστικότητα και την λεπτομέρεια που δουλεύει μέσα στις μουσικές μελωδίες του αποτελεί μια από τις πλέον αξιοσέβαστες περιπτώσεις συνθέτη για το Χολυγουντ. Οι φανατικοί συλλέκτες των σαουντρακ ξέρουν ότι μπορεί να μην υπάρχει κανενας γκραντε σκηνοθέτης στην φιλμογραφία του (όπως συνέβη με τον Μορικονε, τον Γκολντσμιθ ή τον Γουιλιαμς, συνθέτες λίγο πολύ της ίδιας γενιάς) αλλά τα κινηματογραφικά σκορ του Πολυδούρη είναι θησαυρός.

Και επιπλέον μέσα από την πορεία του καταφέρνει να αποδείξει ότι ελίσσεται μουσικά δοκιμάζοντας με επιτυχία τον εαυτό του και σε ταινίες εποχής. το 1998, την ίδια που λαμβάνει θετικές κριτικές για το σαουντρακ του Σταρσιπ Τρουπερς εκείνος δοκιμάζεται γράφοντας το σκορ σε μια κινηματογραφική διασκευή των Αθλίων του Βικτορος Ουγκό από τον Μπιλε Ογκαστ. Και όχι μόνο. Εκφράζει με απόλυτα εκφραστικό τρόπο την ατμόσφαιρα σε ταινίες όπως "Free Willy", οικολογικό δράμα, "Κιμπερλι", ερωτική κωμωδία, "Σιριαλ μαμ", κωμωδία - θριλερ, "Το κυνήγι του κόκκινου Οκτώβρη" ψυχροπολεμική περιπέτεια.

«Γράφω με στυλό, χαρτί και το πιάνο από παιδί. Είναι ο μόνος τρόπος να νιώσω την σύνδεση μου με τον κόσμο της μουσικής. Όσο κι αν προσπάθησα να γράψω σε με τη βοήθεια υπολογιστή ήταν μια ολοκληρωτική καταστροφή για μένα. Ακόμα θεωρώ πως είναι ευκολότερο και γρηγορότερο αλλά αδύνατο να το καταφέρω. Κι αυτό γιατί έχω την ανάγκη να αγγίζω το υλικό πάνω στο οποίο εργάζομαι».

Ταδε έφη Βασίλης Πολυδούρης μουσικός που παρ’ οτι δεν έλαβε την ύψιστη ίσως τιμή για έναν άνθρωπο που πέρασε τη ζωή του μέσα στα μεγάλα στούντιο του Χολυγουντ, υπήρξε μια από τις πλέον αναγνωρίσιμες κινηματογραφικές φιγούρες της δεκαετίας του ’80 και του ’90.

Μαθητής μιας εμβληματικής προσωπικότητας στην μουσική του Χολυγουντ την εποχή της μεγάλης δόξας και των επικών παραγωγών, του Μικλος Ροζα.

Η ελληνική καταγωγή του παρότι δεν επηρέασε σε σημαντικό βαθμό την μουσική του παιδεία και έκφραση ωστόσο υπήρχε υποσυνείδητα μέσα του. Στην τελετή Έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων της 100ετιριδας στην Ατλάντα θα φανερώσει με τον πλέον έντονο τρόπο την Ελλάδα στον ήχο του.

Η σπουδαιότερη διάκριση του ήταν τα τηλεοπτικά Οσκαρ, τα ΕΜΜΥ.

Το Νοέμβριο του 2006 (πριν από 5 μήνες δηλαδή) ο Βασίλης Πολυδούρης έφυγε για τα άστρα. Χτυπημένος από τον καρκίνο σε ηλικία 61 ετών.

Κλασσικά εδώ λέμε ότι το σώμα έφυγε αλλά το πνεύμα παραμένει στη γη. Οι φίλοι του σίγουρα θα θυμούνται την παρουσία αυτού του εξαιρετικού συνθέτη που μας έδωσε τόσες υπέροχες μουσικές. Ένας από τους κριτικούς κινηματογράφου στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού έγραψε εκείνες τις μέρες σε ένα σημείωμα αντί επικήδειου. «Λάτρευα πάντα τον Μπερναρ Χερμαν, ήμουν θαυμαστής του Μορικονε και του Γκολντσμιθ. Όμως εκείνο που ένιωσα ακούγοντας την μουσική του βασίλη Πολυδούρη στον Κοναν όσα χρόνια κι αν περάσουν θα παραμείνει ανεξίτηλο στην μνήμη μου. Στο σύνολο της δουλειάς του υπάρχουν πράγματα που ακόμη δεν έχω προσέξει και τα ανακαλύπτω και θα τα ανακαλύπτω. Και όσο υπάρχει ζωή στα σαουντρακ θα συνεχίσω να τα ανακαλύπτω»...

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Επισκεφτείτε το επίσημο site του Βασίλη Πολυδούρη κάνοντας κλικ εδώ. Επιβλητικό από το πρώτο δευτερολέπτο!