Η ΒΑΡΒΑΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΜΕΡΙΚΑ

Πάλης ξεκίνημα, νέοι αγώνες! Με πρωτοστατρια την Βαρβάρα από την Αμερική και ατράνταχτο παράδειγμα προς μίμηση τους ανθρακωρύχους του Χαρλαν. Και έχει μια αξία αυτό και για το φεστιβάλ και τους εργαζομένους του που πλέον δέιχνουν να αποκτούν συμπαραστάτες και στο εξωτερικό. Και τι καλύτερο από το να σε στηρίζει στον αγώνα σου η Μπάρμπαρα Κοπλ!

ΤΙ ΕΙΔΕ Η ΒΑΡΒΑΡΑ ΣΤΟ ΣΑΛΟΝΙΚΑ ΣΙΤΙ

Η μέρα είναι σήμερα εξ ολοκλήρου αφιερωμένη σε αυτή τη σπουδαία γυναίκα. Από νωρίς το πρωί με την συνέντευξη τύπου που έδωσε εφ' όλης της ύλης, το βράδυ με την τιμητική εκδήλωση προς τιμήν της και ολοκληρώνεται αύριο με το μαστερκλας που θα δώσει περί σινεμά και άλλων πολλών θεμάτων.

Επιγραμματικά σημειώνω τι μας είπε σήμερα η Μπάρμπαρα και φυσικά την λατρέψαμε (οι λιγοστοί παρευρισκόμενοι επισκέπτες και δημοσιογράφοι και οι πάμπολλοι υπάλληλοι του φεστιβάλ στο green room)

Γιατί γυρίζει ντοκιμαντερ : «Δεν ξέρω αν υπάρχει κάποιο νήμα που συνδέει όλες τις ταινίες μου. Ξέρω, όμως, ότι λατρεύω να αφηγούμαι ιστορίες και να κάνω φιλμ για ανθρώπους που κανονικά δεν θα έβρισκαν ποτέ θέση σε ταινίες. Οι ταινίες είναι για μένα η ζωή μου και το οξυγόνο της ζωής μου, είναι ένας τρόπος να μπαίνω στην ψυχή και την καρδιά των ανθρώπων»

Με ποιον τρόπο προσεγγίζει τους πρωταγωνιστές των ταινιών της διάσημους ή άσημους: «Αυτό που πάντα προσπαθώ να κάνω είναι να τους αφήνω το περιθώριο να εκφραστούν, γι’ αυτό και στις ταινίες μου δεν έχω σενάριο, απλά τους αφήνω να με οδηγούν σε δρόμους που εκείνοι θέλουν, μέσα από τις επιλογές τους. Γι’ αυτό το λόγο, μάλιστα δεν έχει καμία απολύτως σημασία αν οι ταινίες μου επικεντρώνονται σε διάσημες προσωπικότητες – όπως ο Μάικ Τάισον ή ο Γούντι Άλεν – ή σε καθημερινούς ανθρώπους, όπως οι ανθρακωρύχοι της επαρχίας Χάρλαν. Ουσιαστικά, όποιον άνθρωπο και να έχεις απέναντί σου, ποτέ δεν γνωρίζεις πραγματικά τι κρύβει μέσα του. Δουλεύοντας με διασημότητες, αναγκάστηκα ν’ αφήσω στην άκρη οποιεσδήποτε απόψεις μπορεί να είχα διαμορφώσει γι’ αυτούς και να τους ανακαλύψω απ’ την αρχή, όπως ακριβώς έκανα και όταν δούλευα με λιγότερο ή καθόλου γνωστούς ανθρώπους».

Ποιοι είναι οι άνθρωποι που κινηματογραφεί : «Οι άνθρωποι αυτοί είναι υπέροχοι, γεμάτοι πάθος γι’ αυτό που κάνουν, έτοιμοι να το φωνάξουν σε κάθε κατεύθυνση, να το υπερασπιστούν μέχρι τέλους. Εγώ σ’ αυτήν τη διαδικασία είμαι σαν ένα άψυχο αντικείμενο, δεν παίζω ενεργό ρόλο. Το ενδιαφέρον κάθε φορά είναι οι ίδιοι οι άνθρωποι: ποιοι είναι, τι κάνουν, τι θέλουν»

Η πρώτη δυνατή εικόνα που αντίκρισε στη Θεσσαλονίκη μόλις ήρθε:«Ήταν υπέροχο το συναίσθημα να βλέπεις τους διαδηλωτές να εκφράζονται με πάθος και ενθουσιασμό, αλλά και την αστυνομία να παίζει το ρόλο της με το ίδιο πάθος».


Γιατί κρατάει αποστάσεις στη διάρκεια γυρίσματος και έρευνας μιας ταινίας : «Μας δίνει τη δυνατότητα να δούμε πτυχές, άγνωστες μέχρι πρότινος, μπορεί να μας δώσει κατευθύνσεις, αλλά το ίδιο δεν μπορεί να επηρεάσει καταλυτικά την πολιτική. Μια ταινία είναι ένα εργαλείο, το οποίο σου επιτρέπει να δεις από διαφορετική οπτική γωνία τα πράγματα. Πιστεύω ότι μια ταινία είναι πιο ενδιαφέρουσα όταν αφήνεις τους ανθρώπους να είναι ο εαυτός τους. Μπορεί να μην συμφωνώ μαζί τους, αλλά τους αφήνω να εκφραστούν ελεύθερα».

Γιατί έχει αξία το ντοκιμαντέρ σήμερα: «Ο κόσμος αναζητά την αλήθεια. Μόλις βρεις, λοιπόν, το αληθινό στοιχείο στην ιστορία σου, κολλάς επάνω του και το ακολουθείς όπου κι αν καταλήξει. Κι αυτό βοηθά να κάνουμε τον κόσμο μικρότερο, να τον φέρουμε πιο κοντά μας, και να μάθουμε τι απασχολεί τους ανθρώπους στη μια άκρη του κόσμου και τι τους ανθρώπους στην άλλη άκρη».

Αν θα την ενδιέφερε να γυρίσει μια ταινία για τον Τζορτζ Μπους σε σύγκριση με την δουλειά που έκανε για την ταινία με τις Ντιξι Τσικς : «Δεν με ενδιαφέρει να κάνω μια ταινία για τον Πρόεδρο Μπους και όσα συμβαίνουν στον Λευκό Οίκο. Με ενδιαφέρουν οι αληθινές ιστορίες και όχι τα δήθεν και τα επιτηδευμένα. Αν έκανα μια τέτοια ταινία θα υπήρχε σίγουρα κάποιου είδους χειραγώγηση και κατεύθυνση. Και όχι σε καμία περίπτωση ο Πρόεδρος δεν είναι θύμα των γεγονότων. Οδήγησε μια χώρα σε πόλεμο και αυτή τη στιγμή υπάρχουν χιλιάδες κόσμου που διαμαρτύρονται και δείχνουν την αντίθεση τους σε αυτές τις πρακτικές και τα γεγονότα».

ΣΕΜΝΗ ΤΕΛΕΤΗ

"Θα μας βρείτε μπροστά σας!" Αυτό έγραφε το κόκκινο μπλουζάκι που φορούσαν δύο από τους συμβασιούχους του φεστιβάλ και το οποίο τιμής ένεκεν προσέφεραν και στην Κοπλ. Κι αυτό γιατί η ίδια δήλωσε αλληλέγυα στον αγώνα τους και στην εκπληκτική δουλειά τους ώστε να πραγματοποιηθεί άρτια το φετινό φεστιβάλ. Δεν έχει και πολύ άδικο η Μπάρμπαρα εδώ που τα λέμε γιατί λίγο πολύ και η σταθερή όμάδα και το έκτακτο προσωπικό (σχετικοί και άσχετοι με το αντικείμενο του σινεμά που υπηρετούν) δίνουν κάθε φορά τον καλύτερο εαυτό τους.

"Νομίζω τα καταφέραμε. Μας συμπάθησε" έλεγε νωρίτερα χαμογελαστός ο Δημήτρης Εϊπίδης. Και έτσι η Μπάρμπαρα Κοπλ έλαβε την τιμητική διάκριση της με παρόντες την Τζούλια Ραινχαρτ, τον Στηβεν Μπογκναρ, τον Πιτερ Γουιντονικ, το Λάκη Παπαστάθη και μια κατάμεστη αίθουσα που χειροκρότησε την σκηνοθέτρια και απόλαυσε την ταινία της "Harlan County, USA".

ΜΕΣΑ ΣΤΟΥ ΧΑΡΛΑΝ ΤΙΣ ΣΤΟΕΣ

"Πρέπει να βγαίνουμε στους δρόμους να διαδηλώνουμε,

να γράφουμε επιστολές διαμαρτυρίας,

να γυρίζουμε ταινίες.

Έτσι θ’ ακουστεί η φωνή μας"

ΜΠΑΡΜΠΑΡΑ ΚΟΠΛ

Ήταν 1974 όταν η νεαρή τότε Κοπλ θα καταπιαστεί με την περίπτωση μιας απεργίας ανθρακωρύχων στην επαρχία του Κεντάκι, στις ΗΠΑ. Η θαυμαστή προσπάθεια της θα της χαρίσει το πρώτο από τα δύο συνολικά Όσκαρ που διαθέτει σήμερα στην τεράστια συλλογή από βραβεία. Για 13 μήνες ακολουθεί πιστά την ιστορία αυτής της απεργίας, που ξεκίνησε με αίτημα η εργοδότρια εταιρία να αποδεχτεί συλλογική σύμβαση εργασίας σύμφωνα με τα όσα ορίζει το Σωματείο Ανθρακωρύχων των ΗΠΑ. Ένας μακρύς και επίπονος αγώνας θα ξεκινήσει για τους εργαζόμενους του Χαρλαν, που τα έβαλαν με τα αφεντικά και φυσικά δέχτηκαν τα ανφαιρ χτύπηματα τους κατω από τη μέση. Τραμπουκισμοί, απειλές, εκφοβισμοί, νομικά ευρήματα, χρήση της αστυνομικής συνδρομής, απεργοσπάστες και άλλα πολλά χαριτωμένα που βλέπουμε στη διάρκεια της ταινίας και αποκαλύπτουν το άσχημο πρόσωπο και την πλεονεξία του κεφαλαίου έναντι των εργαζομένων του.

Όπως και στο "Ντιξι τσικς" έτσι και εδώ παρακολουθουμε έναν πεισματικό σταθερό αγώνα μιας ομάδας ανθρώπων απέναντι στην κοινωνική αδικία που διαπράτεται εις βάρος τους. Η έντονη κινητικότητα και δραστηριοποίηση τους σε όλα τα πεδία (δημόσιοτητα, συνδικαλιστική και πολιτική πίεση, διαρκής κινητοποίηση και προσπάθεια παρεμπόδισης των απεργοσπαστών) θα φέρει μια σειρά αλλαγών στο χώρο των ανθρακορυχείων.

Η κάμερα της Κοπλ λειτουργεί σαν μια "Νορμα Ρει" και αποτυπώνει όλα τα γεγονότα. ¨οπως έλεγε και η ίδια η σκηνοθέτις για καιρό μετά το γύρισμα δεχόταν απειλές για την ζωή της, κάτι που την ανάγκασε να αποκτήσει όπλo προκειμένου να προστατέψει τον εαυτό της. Κι αν δείτε τους παλλικαράδες που πρωταγωνιστούν στο απεργοσπαστικό μέτωπο τότε θα καταλάβετε γιατί αυτή η γυναίκα έσπευσε να προμηθευτεί πιστόλι. Βέβαιως το αποτελέσμα είναι εκπληκτικό γιατί χωρίς να μπάινει σε αμιγώς κουραστικές λεπτομέρειες συνδυκαλιστικής τρέλλας η Κοπλ ξετυλίγει και το παραμικρό επεισόδιο μέσα από την ευρυματική αφήγηση με βασικό μέσο την μουσική και το τραγούδι. Με τα υπέροχα κάντρι τραγούδια που ακούμε σε όλη τη διάρκεια της ταινίας ξέρουμε τις σκέψεις, τα συναισθήματα, την ψυχοσύνθεση όλων των ηρώων της ταινίας. τραγούδια με στίχο που εκφράζει το παράπονο, τον πόνο, την ανέχεια, την καρτερικότητα, την υπομονή τους, την ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. Ένα αύριο που έρχεται μέσα από θυσίες και αγώνες...

Διαβάστε μια πολύ ενδιαφέρουσα παρουσίαση της ταινίας με αφορμή την πρόσφατη επανακυκλοφορία της σε dvd εδω

Δεν είδα πολλά ντοκιμαντέρ σήμερα γιατί τα καλύτερα δεν ήρθαν ακόμη. Πάω για ύπνο τώρα γιατί αύριο 11 το πρωί θα τρέξω στον Κασσαβέτη για το μαστερκλας της Βαρβάρας...