50ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ - ΗΜΕΡΑ 1η (ΤΕΛΕΤΗ ΕΝΑΡΞΗΣ, SOUL KITCHEN ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ)
Η πιο κεφάτη ταινία του Φεστιβάλ είναι ελληνική και έχει Τούρκο σκηνοθέτη!
Δεν είναι η πρώτη φορά που το φεστιβάλ ξεκινάει αγχωμένο από υποχρεώσεις. Απλά αυτή τη φορά παραπήγε το κακό. Επίσης δεν είναι η πρώτη φορά που το φεστιβάλ βγάζει τόση φτώχεια στην οργάνωση. Συνηθισμένοι είμαστε όμως γιατί γκρινιάζουμε? Η γιορτή πάντως κουρδίστηκε και πλέον βρίσκεται στην 50η διοργάνωση του. Την έναρξη της οποίας τίμησε το άπαν σύμπαν από τους τοπικούς βουλευτές και υπουργούς και λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις.
Μεταξυ τους και ο Υπουργός Πολιτισμού, που μπορεί ευθύς να μην ήταν ξεκάθαρος αλλά το μήνυμα που έπρεπε το έστειλε. Μήνυμα που στην ουσία κοιτάει με συμπάθεια την κινητοποίηση των σκηνοθετών αλλά από εδώ και πέρα ο κος Γερουλάνος θέλησε να κάνει παιχνίδι αυτός. "Είναι δύσκολο σε καιρούς κρίση να μιλάς για τέχνη και για κρατική ενίσχυση. Οι πολίτες θα περάσουν δύσκολα τα επόμενα χρόνια, το ίδιο και η τέχνη." είπε ο δημοφιλής υπουργός και μας προιδέασε για όσα μάλλον θα δούμε στο νομοσχέδιο που όπως δήλωσε κατηγοριματικά ετοιμάζεται και θα κατατεθεί για δημόσια διαβούλευση: "Θα κάνουμε τη δουλειά που πρέπει και κάθε ιδέα είναι ευπρόσδεκτη, όπως επίσης και κάθε κριτική. Όμως στο ζήτημα των οικονομικών πηγών και της ενίσχυσης οφείλουμε να δώσουμε συγκεκριμένες απαντήσεις και λύσεις. Ήρθε η ώρα η τέχνη να πάψει να σιγεί και να πάψει να εφησυχάζει." Πράγμα που μάλλον σημάινει πως η εποχή των παχουλών αγελάδων με το απέραντο χρήμα του Κέντρου Κινηματογράφου παρήλθε και από 'δω και πέρα η ιδιωτική πρωτοβουλεία θα μπει δυναμικά στο παιχνίδι της ενίσχυσης του ελληνικού κινηματογράφου.
Για τον όποιο ελληνικό κινηματογράφο μάλλον η απουσία του φέτος θα λειτουργήσει ως ιδανική ευκαιρία για μια μεγάλη δυναμική κουβέντα για το μέλλον και τη σχέση του με το φεστιβάλ. Η κεραμίδα μας ήρθε από εκεί που δεν το περιμέναμε, από τον Γιώργο Χωραφά ο οποίος τους έσφαξε με το βαμβάκι τους ομιχλιστές: "Είμαστε περήφανοι σε αυτό το φεστιβάλ και για τα έργα που θα δείξουμε αλλά και για αυτά που δεν θα δείξουμε! Κάποιοι στην Ελλάδα στήνουν ένα σενάριο για μια ταινία καταστροφής ενός σινεμά που έχει στερέψει. Αλλά εμείς είμαστε εδώ και θα συνεχίσουμε το φεστιβάλ."
Η αλήθεια είναι πως η ανησυχία για το ζήτημα αυτό είναι έκδηλη. Η Εταιρία Σκηνοθετών έχει πάρει το ζήτημα περίπου ως προσωπικό. Χτες μοίραζαν φυλλάδια στα οποία τόνιζαν μετ' επιτάσεως "Κάτω τα χέρια από το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης!" και τα έχωναν στον Πρόεδρο του ΕΚΚ, τον κο Παπαλιό για τον οποίο λένε πως εφαρμόζει τη μοναδική πατέντα να είναι ο κύριος παραγωγός και χρηματοδότης των ελληνικών ταινιών και από την άλλη να υπονομεύει το Φεστιβάλ αφήνοντας το γυμνό από ελληνικές ταινίες. Κάι είναι τόσος ο ζήλος της Εταιρίας που κάτι πήρε το αυτί μου για λεκτικούς διαπληκτισμούς και βαριές εκφράσεις μέλους της με τον κο Παπαλιό στο φουαγιέ του Ολύμπιον την ώρα της τελετής! Να ετοιμάζομαστε για μια ακόμα σκηνή μεγαλείου του ελληνικού πολιτισμού όπως και στις Νύχτες Πρεμιέρας που ξεκατινιάστηκαν οικογενειακώς οι κινηματογραφιστές?
Ο Περικλής Χούρσογλου πάντως στην εκπομπή μου δηλώνε παρών στη φετινή διοργάνωση ανοίγωντας μάλιστα το ελληνικό πρόγραμμα και μιλώντας πολύ καθαρά και χωρίς περιστροφές για αυτή την σχέση ελληνικού σινεμά και φεστιβάλ που δοκιμάζεται ανοιχτά: "Μας προβληματίζει που το φεστιβάλ βρίσκει πολλά χρήματα για να διοργανώνεται ενώ το Κέντρο δεν έχει λεφτά για να κάνει ταινία. Αφού τα βρίσκει τα λεφτά μπράβο του και καλά κάνει. Εγώ πιστεύω πως η Θεσσαλονίκη είναι μια ιστορία που οφείλει να την στήριξουμε και να μην την αφήσουμε να μαραζώσει. Εδώ έφερα όλες μου τις ταινίες από την αρχή και έζησα ωραίες στιγμές."
SOUL KITCHEN
Αφήνοντας πίσω μας όλα αυτά τα δυσάρεστα και περίπλοκα ζητήματα η ταινία που άνοιξε την 50η διοργάνωση ανέβασε το κέφι κατακόρυφα. Ο λατρεμένος της Θεσσαλονίκης Φατίχ Ακίν ήταν παρών και χειροκροτήθηκε πολύ θερμά και στην αρχή αλλά και στο φινάλε της πρεμιέρας της ταινιάς του. Όπως και ο Αδάμ Μπουσδούκος, ο Ζίνος Καζαντζάκης του Soul Kitchen, που μαζί με τον αδερφό του μπλέκουν σε ιστορίες και περιπέτειες στους δρόμους του Αμβούργου. Η ταινία μοιρίζει Ελλάδα και γουτάρει να μιλάει για Ελλάδα στα 100 λεπτά της διάρκειας της. Και έχει πολύ χιούμορ χωρίς να απαρνηθεί την ταυτότητα του σπουδαίου δημιουργού που απασχολεί τα μεγάλα φεστιβάλ με το έργο του. Κάτι που με συγχωρείτε φίλοι κινηματογραφιστές μαζί σας είμαστε όλοι αλλά τέτοια κωμωδία δύσκολα βλέπουμε στον ελληνικό κινηματογράφο. Προσωπικά αδυνατώ να καταλάβω γιατί μια ελληνική κωμωδία πρέπει να έχει τα στοιχεία μιας κινηματογραφικής αρπαχτής. Και γιατί όσοι κάνουν κωμωδία πρέπει να είναι στο περιθώριο της τηλεόρασης.
Μια φούντωση λοιπόν είχε ο Ζϊνος του Soul Kitchen, την αγαπημένη του Ναντίν, μια δίμετρη ξανθιά σούπερ Γερμανίδα (από αυτές που ο κλασικός Έλλην καμακωτής περιμένει στα λατρεμένα τουριστικά μέρη μας να συναντήσει και να κουτουπώσει σε βραδιές γεμάτες greek summer passion) και το εστιατόριο που άνοιξε και το οποίο αλλάζει μορφη όπως θα αλλάξει και ο ίδιος στο τέλος της ταινίας. Ο Βαμβακάρης, οι Λοκομόντο, ο Σιδηρόπουλος γίνονται το πιο ωραίο σάουντρακ ενώ το σενάριο δεν έμπαζε από παντού. Ο Ακίν είναι πλέον σκηνοθέτης με στόφα και ακόμα και σε αυτά τα λεγόμενα "εύκολα" ξέρει να είναι σοβαρός και να σέβεται τον θεατή του. Κι αφού η ταινία μύριζε Ελλάδα και οι ελληνικές ταινίες μετριούνται στα δάχτυλα των δύο χεριών είναι δίκαια η πιο καλή ελληνική ταινία του Φεστιβάλ!
ΥΓ: Δεν ήταν άσχημη η τελετή έναρξης που ετοίμασε ο σκηνοθέτης Άγγελος Φραντζής. Μοντέρνα, σοφιστικέ, στο πνεύμα της νέας εποχής με την τεχνολογία που μπαίνει στον κινηματογράφο αλλάζοντας τον χάρτη. Το διαπιστώνετε και στα βιντεο που έχω αναρτήσει. Οι Urban Screen δημιουργήσαν ένα πολύ ωραίο δρώμενο που για 10 μέρες θα δώσει άλλη πνοή στο Ολύμπιον και στο φεστιβάλ. Και ο Χρήστος Λούλης πολύ καλός και μετρημένος. Εκείνο όμως που μου έκανε εντύπωση είναι που η τελετή του επετειακού φεστιβάλ δεν μας θύμησε τίποτα από αυτά τα 50 χρόνια διαδρομής του φεστιβάλ. Σαν να μην υπήρξαν δηλαδή αυτά τα 50χρονα και φτάσαμε ξαφνικά από το 1960 στο 2009! Ταινίες, ιδέες, πρωταγωνιστές δεν εμφανίστηκαν. Ο αείμνηστος ο Ζάννας, ο Κανελλόπουλος, ο Τζέιμς Πάρις, το ρεύμα του ΝΕΚ, ο β εξώστης, η διεθνοποίηση του Μισέλ και του Εϊπίδη με τον Κιαροστάμι, τον Σαμπρόλ και τον Εγκόγιαν που πήγαν άραγε? Όλα στο χρονοντούλαπο της ιστορίας?
Δεν είναι η πρώτη φορά που το φεστιβάλ ξεκινάει αγχωμένο από υποχρεώσεις. Απλά αυτή τη φορά παραπήγε το κακό. Επίσης δεν είναι η πρώτη φορά που το φεστιβάλ βγάζει τόση φτώχεια στην οργάνωση. Συνηθισμένοι είμαστε όμως γιατί γκρινιάζουμε? Η γιορτή πάντως κουρδίστηκε και πλέον βρίσκεται στην 50η διοργάνωση του. Την έναρξη της οποίας τίμησε το άπαν σύμπαν από τους τοπικούς βουλευτές και υπουργούς και λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις.
Μεταξυ τους και ο Υπουργός Πολιτισμού, που μπορεί ευθύς να μην ήταν ξεκάθαρος αλλά το μήνυμα που έπρεπε το έστειλε. Μήνυμα που στην ουσία κοιτάει με συμπάθεια την κινητοποίηση των σκηνοθετών αλλά από εδώ και πέρα ο κος Γερουλάνος θέλησε να κάνει παιχνίδι αυτός. "Είναι δύσκολο σε καιρούς κρίση να μιλάς για τέχνη και για κρατική ενίσχυση. Οι πολίτες θα περάσουν δύσκολα τα επόμενα χρόνια, το ίδιο και η τέχνη." είπε ο δημοφιλής υπουργός και μας προιδέασε για όσα μάλλον θα δούμε στο νομοσχέδιο που όπως δήλωσε κατηγοριματικά ετοιμάζεται και θα κατατεθεί για δημόσια διαβούλευση: "Θα κάνουμε τη δουλειά που πρέπει και κάθε ιδέα είναι ευπρόσδεκτη, όπως επίσης και κάθε κριτική. Όμως στο ζήτημα των οικονομικών πηγών και της ενίσχυσης οφείλουμε να δώσουμε συγκεκριμένες απαντήσεις και λύσεις. Ήρθε η ώρα η τέχνη να πάψει να σιγεί και να πάψει να εφησυχάζει." Πράγμα που μάλλον σημάινει πως η εποχή των παχουλών αγελάδων με το απέραντο χρήμα του Κέντρου Κινηματογράφου παρήλθε και από 'δω και πέρα η ιδιωτική πρωτοβουλεία θα μπει δυναμικά στο παιχνίδι της ενίσχυσης του ελληνικού κινηματογράφου.
Για τον όποιο ελληνικό κινηματογράφο μάλλον η απουσία του φέτος θα λειτουργήσει ως ιδανική ευκαιρία για μια μεγάλη δυναμική κουβέντα για το μέλλον και τη σχέση του με το φεστιβάλ. Η κεραμίδα μας ήρθε από εκεί που δεν το περιμέναμε, από τον Γιώργο Χωραφά ο οποίος τους έσφαξε με το βαμβάκι τους ομιχλιστές: "Είμαστε περήφανοι σε αυτό το φεστιβάλ και για τα έργα που θα δείξουμε αλλά και για αυτά που δεν θα δείξουμε! Κάποιοι στην Ελλάδα στήνουν ένα σενάριο για μια ταινία καταστροφής ενός σινεμά που έχει στερέψει. Αλλά εμείς είμαστε εδώ και θα συνεχίσουμε το φεστιβάλ."
Η αλήθεια είναι πως η ανησυχία για το ζήτημα αυτό είναι έκδηλη. Η Εταιρία Σκηνοθετών έχει πάρει το ζήτημα περίπου ως προσωπικό. Χτες μοίραζαν φυλλάδια στα οποία τόνιζαν μετ' επιτάσεως "Κάτω τα χέρια από το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης!" και τα έχωναν στον Πρόεδρο του ΕΚΚ, τον κο Παπαλιό για τον οποίο λένε πως εφαρμόζει τη μοναδική πατέντα να είναι ο κύριος παραγωγός και χρηματοδότης των ελληνικών ταινιών και από την άλλη να υπονομεύει το Φεστιβάλ αφήνοντας το γυμνό από ελληνικές ταινίες. Κάι είναι τόσος ο ζήλος της Εταιρίας που κάτι πήρε το αυτί μου για λεκτικούς διαπληκτισμούς και βαριές εκφράσεις μέλους της με τον κο Παπαλιό στο φουαγιέ του Ολύμπιον την ώρα της τελετής! Να ετοιμάζομαστε για μια ακόμα σκηνή μεγαλείου του ελληνικού πολιτισμού όπως και στις Νύχτες Πρεμιέρας που ξεκατινιάστηκαν οικογενειακώς οι κινηματογραφιστές?
Ο Περικλής Χούρσογλου πάντως στην εκπομπή μου δηλώνε παρών στη φετινή διοργάνωση ανοίγωντας μάλιστα το ελληνικό πρόγραμμα και μιλώντας πολύ καθαρά και χωρίς περιστροφές για αυτή την σχέση ελληνικού σινεμά και φεστιβάλ που δοκιμάζεται ανοιχτά: "Μας προβληματίζει που το φεστιβάλ βρίσκει πολλά χρήματα για να διοργανώνεται ενώ το Κέντρο δεν έχει λεφτά για να κάνει ταινία. Αφού τα βρίσκει τα λεφτά μπράβο του και καλά κάνει. Εγώ πιστεύω πως η Θεσσαλονίκη είναι μια ιστορία που οφείλει να την στήριξουμε και να μην την αφήσουμε να μαραζώσει. Εδώ έφερα όλες μου τις ταινίες από την αρχή και έζησα ωραίες στιγμές."
SOUL KITCHEN
Αφήνοντας πίσω μας όλα αυτά τα δυσάρεστα και περίπλοκα ζητήματα η ταινία που άνοιξε την 50η διοργάνωση ανέβασε το κέφι κατακόρυφα. Ο λατρεμένος της Θεσσαλονίκης Φατίχ Ακίν ήταν παρών και χειροκροτήθηκε πολύ θερμά και στην αρχή αλλά και στο φινάλε της πρεμιέρας της ταινιάς του. Όπως και ο Αδάμ Μπουσδούκος, ο Ζίνος Καζαντζάκης του Soul Kitchen, που μαζί με τον αδερφό του μπλέκουν σε ιστορίες και περιπέτειες στους δρόμους του Αμβούργου. Η ταινία μοιρίζει Ελλάδα και γουτάρει να μιλάει για Ελλάδα στα 100 λεπτά της διάρκειας της. Και έχει πολύ χιούμορ χωρίς να απαρνηθεί την ταυτότητα του σπουδαίου δημιουργού που απασχολεί τα μεγάλα φεστιβάλ με το έργο του. Κάτι που με συγχωρείτε φίλοι κινηματογραφιστές μαζί σας είμαστε όλοι αλλά τέτοια κωμωδία δύσκολα βλέπουμε στον ελληνικό κινηματογράφο. Προσωπικά αδυνατώ να καταλάβω γιατί μια ελληνική κωμωδία πρέπει να έχει τα στοιχεία μιας κινηματογραφικής αρπαχτής. Και γιατί όσοι κάνουν κωμωδία πρέπει να είναι στο περιθώριο της τηλεόρασης.
Μια φούντωση λοιπόν είχε ο Ζϊνος του Soul Kitchen, την αγαπημένη του Ναντίν, μια δίμετρη ξανθιά σούπερ Γερμανίδα (από αυτές που ο κλασικός Έλλην καμακωτής περιμένει στα λατρεμένα τουριστικά μέρη μας να συναντήσει και να κουτουπώσει σε βραδιές γεμάτες greek summer passion) και το εστιατόριο που άνοιξε και το οποίο αλλάζει μορφη όπως θα αλλάξει και ο ίδιος στο τέλος της ταινίας. Ο Βαμβακάρης, οι Λοκομόντο, ο Σιδηρόπουλος γίνονται το πιο ωραίο σάουντρακ ενώ το σενάριο δεν έμπαζε από παντού. Ο Ακίν είναι πλέον σκηνοθέτης με στόφα και ακόμα και σε αυτά τα λεγόμενα "εύκολα" ξέρει να είναι σοβαρός και να σέβεται τον θεατή του. Κι αφού η ταινία μύριζε Ελλάδα και οι ελληνικές ταινίες μετριούνται στα δάχτυλα των δύο χεριών είναι δίκαια η πιο καλή ελληνική ταινία του Φεστιβάλ!
ΥΓ: Δεν ήταν άσχημη η τελετή έναρξης που ετοίμασε ο σκηνοθέτης Άγγελος Φραντζής. Μοντέρνα, σοφιστικέ, στο πνεύμα της νέας εποχής με την τεχνολογία που μπαίνει στον κινηματογράφο αλλάζοντας τον χάρτη. Το διαπιστώνετε και στα βιντεο που έχω αναρτήσει. Οι Urban Screen δημιουργήσαν ένα πολύ ωραίο δρώμενο που για 10 μέρες θα δώσει άλλη πνοή στο Ολύμπιον και στο φεστιβάλ. Και ο Χρήστος Λούλης πολύ καλός και μετρημένος. Εκείνο όμως που μου έκανε εντύπωση είναι που η τελετή του επετειακού φεστιβάλ δεν μας θύμησε τίποτα από αυτά τα 50 χρόνια διαδρομής του φεστιβάλ. Σαν να μην υπήρξαν δηλαδή αυτά τα 50χρονα και φτάσαμε ξαφνικά από το 1960 στο 2009! Ταινίες, ιδέες, πρωταγωνιστές δεν εμφανίστηκαν. Ο αείμνηστος ο Ζάννας, ο Κανελλόπουλος, ο Τζέιμς Πάρις, το ρεύμα του ΝΕΚ, ο β εξώστης, η διεθνοποίηση του Μισέλ και του Εϊπίδη με τον Κιαροστάμι, τον Σαμπρόλ και τον Εγκόγιαν που πήγαν άραγε? Όλα στο χρονοντούλαπο της ιστορίας?
Σχόλια