ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΤΑΙΝΙΑ (ΚΑΙ ΣΕΝΑΡΙΑ... ΣΥΝΩΜΟΣΙΑΣ)
Νέα δημοσκόπηση στην οποία ψηφίζετε (κοιτάξτε δίπλα στο μενού)! Και ολοκληρώνω αύριο με τα σάουντρακ των Όσκαρ και την σούμα όλων των υποψηφιοτήτων.
Ότι κι αν γίνει τα ξημερώματα της Δευτέρας η ουσία είναι μια! Το Χόλυγουντ και η αμερικάνικη κινηματογραφική βιομηχανία βρίσκεται σε μια περιδίνιση, μια καμπή αναζήτησης νέων φρέσκων ιδεών και νέων προσώπων που θα ανανεώσουν την δυναμική της και την εμπορική απήχηση της.
Δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία 10 χρόνια οι πιο σπουδαίες εμπορικές επιτυχίες και ταυτόχρονα οσκαρικοί θρίαμβοι ήταν ο Τιτανικός και ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών, έργα τα οποία παράλληλα στο εσωτερικό τους υπόβαθρο αναλύουν την κοινωνία και την ταξική ή ψυχολογική συνθέση της διαχρονικά. Μια μεγάλη μερίδα όμως των ταινιών που ξεχώρισαν αυτά τα 10 χρόνια είναι ταινίες χαμηλού μπάτζετ (για τα δεδομένα των ΗΠΑ) και ταινίες που προέρχονται από τον ανεξάρτητο αμερικάνικο κινηματογράφο.
Σαφές λοιπόν. Το Χόλυγουντ ψάχνει απεγνωσμένα για καλές ιδέες και νέα πρόσωπα που θα δώσουν το διαφορετικό. Πρόσωπα όπως ο Μινγκέλα, που ο ΑΓΓΛΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ του παρότι ανεξάρτητος μας θυμίζε την νουαρ και μελοδραματική αισθητική του 40 και του 50. Ή ο Σοντερμπεργκ και ο Ινιαρίτου που το ΤΡΑΦΙΚ και η ΒΑΒΕΛ μιλάνε για μια αλυσίδα γεγονότων, που επηρεάζουν το σύμπαν σαν ντόμινο. Πολύ περισσότερο ο Πολ Χάγκις, που στο ΚΡΑΣ πραγματεύεται την αντιφατική φύση του ανθρώπου αλλά και την ολοκληρωτική μοναξιά του στο αστικό περιβάλλον, που την ίδια στιγμή του προσφέρει πλήθος διευκολύνσεων ή ο Ανγκ Λι, ο Αλφονσο Κουαρόν, μονάδες που το Χόλυγουντ μεταγράφει από το εξωτερικό προκειμένου να επιτύχει το επιθυμητό φρεσκάρισμα. Στον αντίποδα αναγνωρίζεται η αξία παραγνωρισμένων δημιουργών ή ανθρώπων που παρά το ότι είναι χρόνια ενταγμένοι σε αυτό το σύστημα έχουν την ικανότητα να στέκονται και σε απόσταση εξυπηρετόντας αποκλειστικά το όραμα τους με σταθερότητα άσχετα αν αυτό γίνεται πολιτικά ορθώς ή όχι. Τέτοιες περιπτώσεις είναι ο Κλιντ Ιστγουντ, ο Μάρτιν Σκορτσέζε και οι Κοεν, που λογικά θα ξεπεράσουν κάθε σκόπελο και θα δικαιωθούν φέτος. Είναι η στιγμή τους μάλλον.
Από το 1984 μέχρι σήμερα δεν έχουν παρεκλίνει ούτε μισό εκατοστό από την σταθερή τους φιλοσοφία. Οι ταινίες τους θα αποτελούσαν κάλιστα μια μορφή μοντέρνας τραγωδίας με αρκετό σαρκασμό φυσικά σε αυτήν την ίδια την αντιφατικότητα των ανθρώπων. Η λατρεία τους για το κισμετ, την μαγική στιγμή που το πεπρωμένο γράφει και δεν ξεγράφει αλλά αυτός που κρατάει το καλαμάρι και το μελάνι είναι ο ίδιος ο άνθρωπος είναι απίστευτη. Η μεγάλη στιγμή τους άργησε σχεδόν 25 χρόνια αλλά νομίζω κάθε φορά υπήρχαν τα ψεγάδια για να τους γειώσουν. Μόνο Αίμα, Μπάρτον Φινκ, Φαργκο, Μεγάλος Λεμπόσφσκι, Ω Αδελφέ που είσαι, Ο άνθρωπος που δεν ήταν εδώ, Καμιά πατρίδα για τους μελλοθάνατους.
Από την άλλη προκρίθηκαν ταινίες που κλείνουν το μάτι στην ιστορία του κινηματογράφου. Με αναφορές σε ταινίες όπως ο Πολίτης Κειν, Ο θησαυρός της Σιέρα Μάντρε, ο Γίγας, ο Τομας Άντερσον ξεπέρασε τον εαυτό του και έφτιαξε ένα εικαστικό αριστούργημα που δεν βλέπεται μια φορά. Θέλει πολλές διαφορετικές θεάσεις για να μεταφράσεις και να αποκωδικοποιήσεις λίγο λίγο κάθε στιγμή της.
Υπάρχουν όμως και εκείνες οι ταινίες που μιλάνε για την κοινωνία και τους προβληματικούς αδιαφανείς μηχανισμούς της ή για την ηθική ψυχολογία της. Για τα μέτρα της Αμερικής οι ταινίες αυτές κάνουν πολλά στο επίπεδο αποστολής μηνυμάτων. Για την Ευρώπη όμως ίσως είναι τόσο πολιτικά ορθές σε σημείο που δεν αντέχεται η ηθική τους αλλά βλέπονται ευχάριστα λόγω της ορθής δομής αφήγησης στο σενάριο. Η οικονομική ανεξαρτησία τους από τα στούντιο στο επίπεδο έκφρασης τους δίνει πόντους. Και τελικά φτάνουμε στον ορισμό πάλι του κισμέτ και του μελοδράματος.
Η Εξιλέωση κατέχει όλα αυτά τα στοιχεία που την ορίζουν ως σπουδαία ταινία. Οι αναφορές και εδώ στο παλιό άφθαρτο κλασικό είναι φανερές. Φτάνει να θαυμάσεις την στάση και την έκφραση του σώματος της Κίρα Ναιτλι ή του Μακ Αβόι για να καταλάβεις. Είναι ένα διαρκές παιχνίδι αλήθειας και ψέματος. Και όχι μόνο. Πάιζει με το όνειρο και την λογική, με το όραμα και την σκληρή πραγματικότητα. Η σκηνή της ερηπωμένης Δουνκέρκης μιλάει πεντακάθαρα αν και σουρεαλιστικά για την διαφορά του χτες και του σήμερα, του "ήταν", του "είναι" και του αμήχανου"θα είναι?". Διαφορετικοί ορισμοί της αλήθειας και του ψέματος δεν είναι άραγε και αυτοί?
Οι ακριβές εφετζίδικες ιστορίες φέτος για άλλη μια φορά πετάχτηκαν στα σκουπίδια. Έγιναν μπλουζάκι, βιντεογκειμ, dvd και μέχρι εκεί. Οι άλλες όμως θα πρέπει να γίνουν ένα κινηματογραφικό think tank που θα αναβαπτίσει το σύνολο. Όπως πέρυσι. Αληθινές ιστορίες, λογοτεχνικά έργα, πορτραίτα της κοινωνίας και της αδυναμίας της. Και την ίδια ακριβώς στιγμή σεναριογράφοι και ηθοποιοί θα βγαίνουν στο δρόμο για να διεκδικήσουν μεγαλύτερη δικαιοσύνη στην διανομή της πίτας που βλέπουν αλλά δεν προλαβαίνουν να απολαύσουν. Και αυτό σημάδι των καιρών....
ΚΑΝΕ ΣΟΥΜΑ
TAINIA
1. ΚΑΜΙΑ ΠΑΤΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΕΛΛΟΘΑΝΑΤΟΥΣ
2. ΘΑ ΧΥΘΕΙ ΑΙΜΑ
------------------------------------------------------
3. ΜΑΙΚΛ ΚΛΕΙΤΟΝ
------------------------------------------------------
4. ΤΖΟΥΝΟ
5. ΕΞΙΛΕΩΣΗ (εγώ βέβαια ελπίζω σε ένα θαύμα της Εξιλέωσης)
ΣΕΝΑΡΙΑ
ΔΙΑΣΚΕΥΑΣΜΕΝΑ
1. ΚΑΜΙΑ ΠΑΤΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΕΛΛΟΘΑΝΑΤΟΥΣ
2. TΟ ΣΚΑΦΑΝΔΡΟ ΚΑΙ Η ΠΕΤΑΛΟΥΔΑ
------------------------------------------------------
3. ΤΟ ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ ΜΙΑΣ ΣΧΕΣΗΣ
------------------------------------------------------
4. ΕΞΙΛΕΩΣΗ
5. ΘΑ ΧΥΘΕΙ ΑΙΜΑ
ΠΡΩΤΟΤΥΠΑ
1.ΤΖΟΥΝΟ
2. ΜΑΙΚΛ ΚΛΕΙΤΟΝ
-------------------------
3. ΣΑΒΑΤΖΙΣ
-------------------------
4. ΡΑΤΑΤΟΥΗΣ
5. Ο ΛΑΡΣ ΚΑΙ Η ΚΟΥΚΛΑ ΤΟΥ
Ότι κι αν γίνει τα ξημερώματα της Δευτέρας η ουσία είναι μια! Το Χόλυγουντ και η αμερικάνικη κινηματογραφική βιομηχανία βρίσκεται σε μια περιδίνιση, μια καμπή αναζήτησης νέων φρέσκων ιδεών και νέων προσώπων που θα ανανεώσουν την δυναμική της και την εμπορική απήχηση της.
Δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία 10 χρόνια οι πιο σπουδαίες εμπορικές επιτυχίες και ταυτόχρονα οσκαρικοί θρίαμβοι ήταν ο Τιτανικός και ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών, έργα τα οποία παράλληλα στο εσωτερικό τους υπόβαθρο αναλύουν την κοινωνία και την ταξική ή ψυχολογική συνθέση της διαχρονικά. Μια μεγάλη μερίδα όμως των ταινιών που ξεχώρισαν αυτά τα 10 χρόνια είναι ταινίες χαμηλού μπάτζετ (για τα δεδομένα των ΗΠΑ) και ταινίες που προέρχονται από τον ανεξάρτητο αμερικάνικο κινηματογράφο.
Σαφές λοιπόν. Το Χόλυγουντ ψάχνει απεγνωσμένα για καλές ιδέες και νέα πρόσωπα που θα δώσουν το διαφορετικό. Πρόσωπα όπως ο Μινγκέλα, που ο ΑΓΓΛΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ του παρότι ανεξάρτητος μας θυμίζε την νουαρ και μελοδραματική αισθητική του 40 και του 50. Ή ο Σοντερμπεργκ και ο Ινιαρίτου που το ΤΡΑΦΙΚ και η ΒΑΒΕΛ μιλάνε για μια αλυσίδα γεγονότων, που επηρεάζουν το σύμπαν σαν ντόμινο. Πολύ περισσότερο ο Πολ Χάγκις, που στο ΚΡΑΣ πραγματεύεται την αντιφατική φύση του ανθρώπου αλλά και την ολοκληρωτική μοναξιά του στο αστικό περιβάλλον, που την ίδια στιγμή του προσφέρει πλήθος διευκολύνσεων ή ο Ανγκ Λι, ο Αλφονσο Κουαρόν, μονάδες που το Χόλυγουντ μεταγράφει από το εξωτερικό προκειμένου να επιτύχει το επιθυμητό φρεσκάρισμα. Στον αντίποδα αναγνωρίζεται η αξία παραγνωρισμένων δημιουργών ή ανθρώπων που παρά το ότι είναι χρόνια ενταγμένοι σε αυτό το σύστημα έχουν την ικανότητα να στέκονται και σε απόσταση εξυπηρετόντας αποκλειστικά το όραμα τους με σταθερότητα άσχετα αν αυτό γίνεται πολιτικά ορθώς ή όχι. Τέτοιες περιπτώσεις είναι ο Κλιντ Ιστγουντ, ο Μάρτιν Σκορτσέζε και οι Κοεν, που λογικά θα ξεπεράσουν κάθε σκόπελο και θα δικαιωθούν φέτος. Είναι η στιγμή τους μάλλον.
Από το 1984 μέχρι σήμερα δεν έχουν παρεκλίνει ούτε μισό εκατοστό από την σταθερή τους φιλοσοφία. Οι ταινίες τους θα αποτελούσαν κάλιστα μια μορφή μοντέρνας τραγωδίας με αρκετό σαρκασμό φυσικά σε αυτήν την ίδια την αντιφατικότητα των ανθρώπων. Η λατρεία τους για το κισμετ, την μαγική στιγμή που το πεπρωμένο γράφει και δεν ξεγράφει αλλά αυτός που κρατάει το καλαμάρι και το μελάνι είναι ο ίδιος ο άνθρωπος είναι απίστευτη. Η μεγάλη στιγμή τους άργησε σχεδόν 25 χρόνια αλλά νομίζω κάθε φορά υπήρχαν τα ψεγάδια για να τους γειώσουν. Μόνο Αίμα, Μπάρτον Φινκ, Φαργκο, Μεγάλος Λεμπόσφσκι, Ω Αδελφέ που είσαι, Ο άνθρωπος που δεν ήταν εδώ, Καμιά πατρίδα για τους μελλοθάνατους.
Από την άλλη προκρίθηκαν ταινίες που κλείνουν το μάτι στην ιστορία του κινηματογράφου. Με αναφορές σε ταινίες όπως ο Πολίτης Κειν, Ο θησαυρός της Σιέρα Μάντρε, ο Γίγας, ο Τομας Άντερσον ξεπέρασε τον εαυτό του και έφτιαξε ένα εικαστικό αριστούργημα που δεν βλέπεται μια φορά. Θέλει πολλές διαφορετικές θεάσεις για να μεταφράσεις και να αποκωδικοποιήσεις λίγο λίγο κάθε στιγμή της.
Υπάρχουν όμως και εκείνες οι ταινίες που μιλάνε για την κοινωνία και τους προβληματικούς αδιαφανείς μηχανισμούς της ή για την ηθική ψυχολογία της. Για τα μέτρα της Αμερικής οι ταινίες αυτές κάνουν πολλά στο επίπεδο αποστολής μηνυμάτων. Για την Ευρώπη όμως ίσως είναι τόσο πολιτικά ορθές σε σημείο που δεν αντέχεται η ηθική τους αλλά βλέπονται ευχάριστα λόγω της ορθής δομής αφήγησης στο σενάριο. Η οικονομική ανεξαρτησία τους από τα στούντιο στο επίπεδο έκφρασης τους δίνει πόντους. Και τελικά φτάνουμε στον ορισμό πάλι του κισμέτ και του μελοδράματος.
Η Εξιλέωση κατέχει όλα αυτά τα στοιχεία που την ορίζουν ως σπουδαία ταινία. Οι αναφορές και εδώ στο παλιό άφθαρτο κλασικό είναι φανερές. Φτάνει να θαυμάσεις την στάση και την έκφραση του σώματος της Κίρα Ναιτλι ή του Μακ Αβόι για να καταλάβεις. Είναι ένα διαρκές παιχνίδι αλήθειας και ψέματος. Και όχι μόνο. Πάιζει με το όνειρο και την λογική, με το όραμα και την σκληρή πραγματικότητα. Η σκηνή της ερηπωμένης Δουνκέρκης μιλάει πεντακάθαρα αν και σουρεαλιστικά για την διαφορά του χτες και του σήμερα, του "ήταν", του "είναι" και του αμήχανου"θα είναι?". Διαφορετικοί ορισμοί της αλήθειας και του ψέματος δεν είναι άραγε και αυτοί?
Οι ακριβές εφετζίδικες ιστορίες φέτος για άλλη μια φορά πετάχτηκαν στα σκουπίδια. Έγιναν μπλουζάκι, βιντεογκειμ, dvd και μέχρι εκεί. Οι άλλες όμως θα πρέπει να γίνουν ένα κινηματογραφικό think tank που θα αναβαπτίσει το σύνολο. Όπως πέρυσι. Αληθινές ιστορίες, λογοτεχνικά έργα, πορτραίτα της κοινωνίας και της αδυναμίας της. Και την ίδια ακριβώς στιγμή σεναριογράφοι και ηθοποιοί θα βγαίνουν στο δρόμο για να διεκδικήσουν μεγαλύτερη δικαιοσύνη στην διανομή της πίτας που βλέπουν αλλά δεν προλαβαίνουν να απολαύσουν. Και αυτό σημάδι των καιρών....
ΚΑΝΕ ΣΟΥΜΑ
TAINIA
1. ΚΑΜΙΑ ΠΑΤΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΕΛΛΟΘΑΝΑΤΟΥΣ
2. ΘΑ ΧΥΘΕΙ ΑΙΜΑ
------------------------------------------------------
3. ΜΑΙΚΛ ΚΛΕΙΤΟΝ
------------------------------------------------------
4. ΤΖΟΥΝΟ
5. ΕΞΙΛΕΩΣΗ (εγώ βέβαια ελπίζω σε ένα θαύμα της Εξιλέωσης)
ΣΕΝΑΡΙΑ
ΔΙΑΣΚΕΥΑΣΜΕΝΑ
1. ΚΑΜΙΑ ΠΑΤΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΕΛΛΟΘΑΝΑΤΟΥΣ
2. TΟ ΣΚΑΦΑΝΔΡΟ ΚΑΙ Η ΠΕΤΑΛΟΥΔΑ
------------------------------------------------------
3. ΤΟ ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ ΜΙΑΣ ΣΧΕΣΗΣ
------------------------------------------------------
4. ΕΞΙΛΕΩΣΗ
5. ΘΑ ΧΥΘΕΙ ΑΙΜΑ
ΠΡΩΤΟΤΥΠΑ
1.ΤΖΟΥΝΟ
2. ΜΑΙΚΛ ΚΛΕΙΤΟΝ
-------------------------
3. ΣΑΒΑΤΖΙΣ
-------------------------
4. ΡΑΤΑΤΟΥΗΣ
5. Ο ΛΑΡΣ ΚΑΙ Η ΚΟΥΚΛΑ ΤΟΥ
Σχόλια