Virunga : Μια φωνή αγωνίας για το περιβάλλον (και κάτι περισσότερο) #tdf17

Ο άνθρωπος είναι ικανός για το καλύτερο και το χειρότερο. Και αυτό μπορεί να φανεί πολύ άνετα σε ένα ντοκιμαντέρ σαν τη Βιρούνγκα.


Ξεκινωντας αυτή την ανάρτηση πρέπει να σημειώσω πως το θέμα της ταινίας του Ορλάντο Φον Ειζεντέλ σε ξεγελάει. Δεν είναι άλλο ένα "ντοκιμαντέρ για την φύση - η χαρά του National Geographic", είναι πολλά περισσότερα. Βασικός άξονας παραμένει βέβαια αυτός: ο αγώνας των δασοφυλάκων και των ακτιβιστών για την προστασία του Εθνικού Πάρκου της Βιρούνγκα, στην Κονγκό, και πιο ειδικά για την προστασία ενός είδους που βρίσκεται υπό απειλή με άμεση συνέπεια την εξαφάνιση, τους ορισίβιους γορίλλες της Αφρικής από μια πολυεθνική που έχει βάλει στο μάτι το πετρέλαιο που υπάρχει στην ευρύτερη περιοχή, από τις εμφύλιες συγκρούσεις μεταξύ ανταρτών και κυβέρνησης, από τους λαθροκυνηγούς που δεν σέβονται το περιβάλλον. Όλα αυτά μπλέκονται μεταξύ τους με αρκετή διαφθορά και στόχο μια λεπτή ισορροπία ανάμεσα στην ολοκληρωτική περιβαλλοντική καταστροφή του πάρκου και την επιβίωση των ζώων και των φυτών.

Με τον τρόπο αυτό η Βιρούνγκα είναι μια πραγματική εξωτική περιπέτεια, μια πολιτική και κοινωνική καταγγελία για τη νέα αποικιοκρατία που στήνουν οι δυτικές χώρες για την Αφρική (αυτή την φορά με την μορφή της οικονομικής αφαίμαξης των πλουτοπαραγωγικών πηγών τους μέσω των πολυεθνικών), παρουσιάζει μια φοβερή δημοσιογραφική έρευνα σε βάθος (η Γαλλίδα δημοσιογράφος Μελανί Τζουμπί της οποία η έρευνα είναι κάτι παραπάνω από χρησίμη στο υλικό της ταινίας μας ξαναθυμίζει την έννοια της πραγματικής δημοσιογραφίας), κοιτάει με τρυφερότητα τον αγώνα και την αγάπη των ντόπιων και των δασοφυλάκων με κεντρικά πρόσωπα τον διευθυντή του πάρκου και έναν ντόπιο δασοφύλακα με απίστευτη ακεραιότητα και αίσθηση καθήκοντος για το φυσικό περιβάλλον και τα ζώα του εθνικού πάρκου.

Όλα αυτά μπλέκονται πολύ όμορφα για να συνθέσουν ένα πολιτικό και κοινωνικό δράμα με απίστευτη ένταση. Κι αν κατά καιρούς μας είχαν συγκινήσει ταινίες όπως ο Επίμονος Κηπουρός, Γορίλλες στην Ομίχλη, Ματωμένο Διαμάντι, Όλοι οι Άνθρωποι του Προέδρου, ταινίες με αυτό ακριβώς το υπόβαθρο και την ξεκάθαρη ή υπολανθάνουσα πρόθεση της κοινωνικής και πολιτικής καταγγελίας, η Βιρούνγκα τα εμπεριέχει όλα αυτά μέσα στις εικόνες της και τα έχει δουλέψει μέχρι τελικής λεπτομέρειας. Είναι μάλιστα απίστευτα εντυπωσιακός ο τρόπος που ο σκηνοθέτης έχει δουλέψει το μοντάζ της ταινίας του καθώς και την φωτογραφία και τον ήχο για να βγει αυτό το υπέροχο αποτέλεσμα. Καθώς εστιάζει στις εξωτικές εικόνες του πάρκου καταφέρνει να δημιουργήσει μια απίστευτη ένταση με την αίσθηση της απειλής για ανθρώπους και φυσικό περιβάλλον και να δώσει το στίγμα της τραγωδίας, στοιχείο που βέβαια δεν μεταφέρεται απόλυτα ξεκάθαρα καθώς η ιστορία πουα φηγήεται είναι σε μια διαρκή εξέλιξη ακόμα και τώρα. Όλα αυτά συνδυάζονται με ένα αρκετά φορτισμένο συναισθηματικά score (η πρωτότυπη μουσική είναι του Πάτρικ Τζόνσον).

Με ελάχιστες λέξεις η Βιρούνγκα δεν είναι απλά ένα ντοκιμαντέρ αλλά κλέβει άνετα την δόξα μιας ταινίας fiction έχοντας ως σταρ ένα κοπάδι με γορίλλες, έναν δασοφύλακα και μια δυναμική δημοσιογράφο!

Πιστεύω πως η ταινία θα άξιζε να κερδίσει όχι μόνο μια υποψηφιότητα για Όσκαρ αλλά και το ίδιο το χρυσό αγαλματάκι και έχω την πίστη ότι μπορεί και να το κατάφερνε αν δεν υπήρχε στον δρόμο της η Λόρα Ποϊτρας με το Citizenfour, μια ταινία για τον whistlblower Εντουαρντ Σνόουντεν. Έχοντας δει πλέον το σύνολο των ντοκιμαντέρ που προτάθηκαν για Όσκαρ Ντοκιμαντέρ νομίζω πως ήταν μια εξαιρετική πεντάδα με υπέροχες ταινίες, υλικό που δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από κανένα Birdman ή Whiplash. Το αντίθετο θα έλεγα, τα κάνουν σκόνη!  



* Η Virunga κάνει την επαναληπτική προβολή της στο #tdf17 την Κυριακή 22/3, 20.30 το βράδυ, στο Ολύμπιον.