Σκοτεινός Ιππότης - Η Επιστροφή **** 4/5

Η μάχη του Καλού και του Κακού στην Αμερική του 2012 έχει όνομα: Μπατμαν εναντίον Μπεϊν!

Ομολογουμένως μιλάμε για την πλέον αναμενόμενη ταινία της χρονιάς. Η νέα ταινία του Κρίστοφερ Νόλαν συμπληρώνει το παζλ μιας τριλογίας που αναφέρεται σε έναν από τους δημοφιλείς ήρωες της κομικ μυθολογίας. Όπως και στις προηγούμενες δύο ο Νόλαν δημιουργεί μια ατμόσφαιρα που ξεφεύγει από τα όρια μιας απλοϊκής κομιστικης θεώρησης και χτίζει ένα όσο το δυνατόν πιο αληθοφανές περιβάλλον για τον δυσυπόστατο ήρωα του.


Πιο ευάλωτος και άνθρωπινος από ποτέ ο Μπρους Γουεϊν του Νόλαν βασανίζεται από τις αδυναμίες και τις εσωτερικές αναζητήσεις του. Σε πλήρη αντίθεση με τον Μπατμαν, ο οποίος μοιάζει συνειδιτοποιημένος περισσότερο από κάθε άλλη φορά και αγωνίζεται ψυχή τε και σώματι για το κοινό καλό. Η κατά Νόλαν Γκόθαμ του Σκοτεινού Ιππότη - Η Επιστροφή είναι μια πόλη που ζει και αναπνεεί σε ρυθμούς 2012. Η ταινία συνολικά ζει στην εποχή της. Αυτό εξάλλου το φανερώνει η σεκανς της επίθεσης στο χρηματηστήριο της Γκόθαμ, σκηνή κατά την οποία ο χλευασμός και η απαξίωση των golden boys και της καθημερινής ασχολίας τους στις περίφημες αγορές γίνεται απολαυστικά κυνικά.

Αν στον Σκοτεινό Ιππότη με μια εκπληκτική σεκάνς ο Νόλαν μοίρασε την κοινωνία σε 2 καράβια για την προκαλέσει να αποδεχθεί το πεπρωμένο της και να χαράξει πορεία εδώ ξεπερνάει το θεωρητικό πείραμα και παρουσιάζει πολύ περισσότερο δημιουργεί ένα πολιτικό και κοινωνικό μανιφέστο για την εποχή της κρίσης, του κινήματος των Occupy - Αγανακτισμένων, τους χειρότερους φόβους της αστικής κονωνίας και δημοκρατίας. Η τρομοκρατία στην οποία ζει η Γκόθαμ από την ώρα που επιβάλλεται ο Μπεϊν πάνω στο σώμα της πόλης και μετά είναι ίσως ο χειρότερος φόβος αυτής της αστικής συντεταγμένης πολιτείας. Μια δυστοπία, ένα μέρος στο οποίο στη μεγαλύτερη διάρκεια της ταινίας το κακό επικρατεί του καλού. Οι παραπομπές και η μεταμοντέρνα προσωμοίωση της "ένδοξης" εποχής του Ροβεσπιέρου και της Τρομοκρατίας της Γαλλικής Επανάστασης, με τις κατά μέτωπον επιθέσεις, τα λαϊκά δικαστήρια, τις γκιλοτίνες, τον διάχυτο κοινωνικό φόβο σαφέστατη και με αναφορές. Ο Μπεϊν είναι o αρχηγός και το σύμβολο αυτής της δυστοπικής κοινωνίας. Μειώδης, ισοπεδωτικός, με αποκρουστική όψη. Η επίπεδη, μηχανική, ήρεμη φωνή του επιβάλει το θέλημα και το όραμα αυτής της δυστοπίας σε κάθε εμφάνιση του. Όλα αυτά βέβαια στην μετά 11 Σεπ. εποχή και με την οικονομική κρίση - ύφεση να μην έχει ξεφύγει ακόμα από το κάδρο των προβληματισμών της Αμερικής. Το timing με τις αμερικάνικες εκλογές είναι κάτι παραπάνω από ιδανικό και ίσως αυτός να είναι και ένας λόγος που η ταινία άθελα της ενεπλάκη σε αυτή την πολιτική προεκλογική κούρσα ικανοποιόντας τα επικαιρικά προεκλογικά οράματα και τις θεωρήσεις των Δημοκρατικών και της νέας υποψηφιότητας Ομπάμα (μέχρι που ήρθε το Κακό του Κολοράντο). Πραγματικά ο Τομ Χάρντι δίνει μια απολαυστική ερμηνεία κακού. Αλλά δεν ξέρω πόση σχέση έχει με το Tea Party αν και η υπερσυντηριτική πτέρυγα των Ρεπουμπλικάνων συνηθίζει να μας σοκάρει με τον ίδιο τρόπο που το καταφέρνει και ο Μπεϊν στην ταινία.

Αυτή είναι ίσως και η μεγαλύτερη αρετή του Νόλαν. Ειναι ένας εξαιρετικός σκηνοθέτης και φροντίζει τον ρυθμό και την ατμόσφαιρα της ταινίας αλλά παράλληλα προσέχει τις ερμηνείες των ηθοποιών του. Πέρα από τις κλασικές θεωρήσεις στις παρουσίες των Μαϊκλ Κεϊν, Γκάρι Όλντμαν και Μόργκαν Φρίμαν ή την ισορροπία του Μπειλ ανάμεσα σε αυτή την εσωτερική ευαισθησία και στην ηθική του καθήκοντος και του νόμου οι ηθοποιοί που ανανεώνουν το καστ του Σκοτεινού Ιππότη είναι απολαυστικοί. Και η Μαριόν Κοτιγιάρ το καταφέρνει αυτό, με την λειτουργία της μεταξύ καλού και κακού, και ο Τζόζεφ Γκόρντον Λέβιτ (ηθοποιός που εξελίσσεται με φοβερά άλματα προς τα εμπρός και πολύ καλό κριτήριο επιλογών στην φιλμογραφία του) αλλά περισσότερο από όλους η Κατγούμαν Αν Χάθαγουεϊ, η πλέον γοητευτική, παιχνιδιάρικη παρουσία της ταινίας και ο πληρέστερος γυναικείος χαρακτήρας της τριλογίας.

Παρά την κοινωνική θεώρηση της ταινίας και τις αναμφισβήτητες σκηνοθετικές αρετές του Νόλαν σεναριακά η ιστορία μπάζει κατά διαστήματα. Η αφήγηση είναι κοφτή, ο ρυθμός επιταχύνεται, σαρκάζει την εποχή μας, χτίζει μια ζοφερή ατμόσφαιρα όμως σε κάποια σημεία οι διάλογοι και η πλοκή είναι μεταξύ γέλιου, απλοϊκότητας και χαζομάρας. Σοβαρό μείον για την ταινία που της στερεί το δικαιώμα να φτάσει στο υψηλότατο επίπεδο της προηγούμενης ταινίας του Σκοτεινού Ιππότη.

Τεχνικά η ταινία είναι αρτιότατη. Καλογυρισμένη, με πολύ καλό μοντάζ, υπέροχη η εργασία που έχει γίνει στο επίπεδο της σκηνογραφίας και της ενδυματολογίας. Ο Χανς Τσιμερ ολοκληρώνει και αυτός μια απολαυστική τριλογία με την σύνθεση του νέου σκορ για τον Σκοτεινό Ιππότη - Η Επιστροφή. Όλα αυτά είναι και τα οσκαρικά ατού της ταινίας, η οποία σίγουρα έχει βλέψεις για κατι τέτοιο.