ΑΛΕΞ ΝΟΡΘ - ΕΝΑΣ ΘΡΥΛΟΣ ΤΟΥ ΜΟΥΣΙΚΟΥ ΧΟΛΥΓΟΥΝΤ ΠΟΥ ΑΔΙΚΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΚΑΔΗΜΙΑ

Για δεύτερη χρονιά ανοίγουμε τον φάκελο Όσκαρ. Οι υποψηφιότητες δεν έχουν βγει ακόμη αλλά η τεράστια διαδρομή που θα μας οδηγήσει στο τέλος του Φλεβάρη στα σκαλιά του Κοντακ Θίατερ, στο Λος Άντζελες είναι γεγονός εδώ και καιρό. Η απονομή των Χρυσών Σφαιρών και η ανακοίνωση των υποψηφιοτήτων την επόμενη εβδομάδα σηματοδοτεί την τελική φάση στην μεγάλη γιορτή του Χόλυγουντ. Μπορεί οι υποψηφιότητες να μην έχουν ανακοινωθεί αλλά υπάρχει ένας άνθρωπος στον πλανήτη Γη που είναι σίγουρος για το Όσκαρ του σε 40 μέρες. Είναι ο Έννιο Μορικόνε, για τον οποίο θα αφιερώσουμε μια εκπομπή μας προσεχώς. Ο Μορικόνε αποτελεί τον δεύτερο μουσικοσυνθέτη στην 80χρονη ιστορία των Όσκαρ που τιμάται με το ειδικό αγαλματάκι για την συνολική προσφορά του στην υπόθεση του σινεμά. Εμείς σήμερα θα ασχοληθούμε με τον πρώτο που τιμήθηκε πριν από 20 χρόνια. Το όνομα του Αλεξ Νορθ

ΜΟΥΣΙΚΗ – ΒΙΒΑ ΖΑΠΑΤΑ (Το 1952 ο Ελία Καζάν ασχολείται με τον επαναστάτη Εμιλιάνο Ζαπάτα. Μάρλον Μπράντο και Άντονι Κουίν πρωταγωνιστούν ενώ ο Άλεξ Νόρθ, που στο παρελθόν έχει μελετήσει την μεξικάνικη μουσική παράδοση, γράφει την εξαιρετική μουσική, που σνόμπαρε ωστόσο η Ακαδημία)

Αλεξ Νορθ. Μια από τις σπουδαιότερες περιπτώσεις στην ιστορία της κινηματογραφικής μουσικής. Ένα όνομα ογκόλιθος για όσους λατρεύουν τα σάουντρακς και ασχολούνται συστηματικά με την συλλογή και την έρευνα κινηματογραφικής μουσικής. Έχει συνθέσει την μουσική σε μερικές από τις πιο κλασσικές ταινίες του Χολυγουντ μεταπολεμικά και έχει συνδέσει το όνομα του με μια από τις λαμπρότερες περιόδους του αμερικάνικου κινηματογράφου. η περίπτωση του είναι μοναδική για πολλούς λόγους αλλά ένας από αυτούς σε σύγκριση με άλλα ιερά τέρατα της κινηματογραφικής μουσικής όπως ο Άλφρεντ Νιούμαν, ο Μπέρναρντ Χέρμαν ή ο Τζον Γουίλιαμς, είναι ότι ήταν 15 φορές υποψήφιος για Όσκαρ αλλά δεν κέρδισε ούτε μια!

ΜΟΥΣΙΚΗ – 2001 : Η ΟΔΥΣΣΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΟΣ (Κυκλοφόρησε για πρώτη φορά πριν μερικά χρόνια με ενορχήστρωση του Τζερι Γκολντσμιθ. Μια καταράμενη μουσική για τον Νορθ. Ο Στάνλει Κιούμπρικ πιέζεται από τους παραγωγούς να χρησιμοποιήσει πρώτοτυπη μουσική και προτείνει στο Νορθ να εργαστεί πάνω στην ταινία. Μετά από εντατκή και σκληρή δουλειά η μουσική ολκληρώνεται. Ωστόσο ο Κιούμπρικ ακολουθεί τον δρόμο των εμμονών του και με το έτσι θέλω περνάει στην ηχητική μπάντα της ταινίας κλασσική μουσική, όπως ήθελε αρχικά. Ο Νόρθ δεν ενημερώνεται για αυτή την αλλαγή και ανίδεος σπέυδει στην πρεμιέρα της ταινίας. Όταν θα καταλάβει τι είχε συμβεί το σοκ είναι ισχυρό...)

Η ζωή του Άλεξ Νορθ δεν ήταν ποτέ εύκολη. Από μικρός αντιμετώπιζε δυσκολίες. Πολύ γρήγορα όμως ανέπτυξε την αγάπη του για την μουσική, αγάπη που του χάρισε μια πολύτιμη υποτροφία στο Μουσικό Κολλέγιο της Φιλαδέλφεια, αργότερα στο Τζούλιαρντ και τον έκανε τον πρώτο Αμερικανό σπουδαστή στο Κονσερβατουάρ της Μόσχας στα τέλη της δεκαετίας του ’30. Λάτρευε την τζαζ, τρελαινόταν για τους κλασσικούς Ρώσους συνθέτες (Ο Προκόφιεφ ήταν η αδυναμία του). Η φτώχεια και η ανάγκη για επιβίωση τον οδήγησαν στο να βγει στην βιοπάλη προκειμένου να συνεχίσει τις μουσικές σπουδές του, που τόσο ήθελε να ολοκληρώσει. Έτσι το πρωί ήταν ο ταλαντούχος και μελετηρός φοιτητής του Τζούλιαρντ ενώ τα βραδιά ξενυχτούσε δουλεύοντας σαν τηλεγραφητής. Αυτό το επίπονο και απαιτητικό πρόγραμμα γεμάτο άγχος και ξενύχτι κάποια στιγμή θα έχει αντίκτυπο στην ίδια την υγεία του.

ΜΟΥΣΙΚΗ – ΑΓΩΝΙΑ ΚΑΙ ΕΚΣΤΑΣΗ (Η ιστορία του Μικελάντζελο και της ζωγραφικής διακόσμισης της Καπέλα Σιστίνα. Με τους Τσαρτον Ιστον και Ρεξ Χάρισον. Μια ακόμα χαμένη υποψηφιότητα Όσκαρ για τον Νορθ)

Ο Νορθ θα ολοκληρώσει τις σπουδές του δίπλα στον Άαρον Κοπλαντ και τον Έριχ Τοχ, σπουδαίοι συνθέτες της εποχής. Παράλληλα θα αρχίσει να συνθέτει μουσική για το θέατρο ενώ δούλεψε σαν μουσικός δίπλα στις σπουδαίες χορογράφους Μάρθα Γκράχαμ και Άννα Σοκολοφ. Παράλληλα θα συνεργαστεί με τον Λέοναρντ Μπερνσταιν και τον Μπενυ Γκουντμαν συνθέτοντας συμφωνικά και θεατρικά έργα. Η φιλία του με έναν σπουδαίο Ελληνοαμερικάνο σκηνοθέτη της εποχής, τον Ελία Καζάν θα του δώσει την ευκαιρία να γράψει μουσική για θεατρικά έργα του Τένεσι Ουίλλιαμς και του Άρθουρ Μιλερ. Όταν ο Καζάν θα τον πείσει να ρισκάρει γράφοντας μουσική για μια ταινία του Χόλυγουντ ο Νορθ θα φέρει επανάσταση στον χώρο της κινηματογραφικής μουσικής. Ήταν 1951. Η ταινία ήταν το «Λεωφορείο ο Πόθος» και η μουσική θα τρυπήσει τα αυτιά του τότε καλλιτεχνικού κατεστημένου δίνοντας νέα πνοή και νέο ήχο στα ακούσματα τους

ΜΟΥΣΙΚΗ - ΛΕΩΦΟΡΕΙΟ Ο ΠΟΘΟΣ (Το έργο του Τέννεσι Ουίλλιαμς δωσμένο κινηματογραφικά από τον Ελία Καζάν με τους Μάρλον Μπράντο και Βίβιαν Λι. Η μουσική τζαζ επανάσταση του Νορθ θα τιμηθεί με μια υποψηφιότητα Όσκαρ και τίποτα άλλο)
Ήταν η πρώτη φορά που κάποιος συνθέτης τόλμησε να ανακατέψει την τζαζ στην πολυτελή συμφωνική ορχήστρα του. Μέχρι τότε η τζαζ αποτελούσε ηχητικό μπακραουντ και απόηχο καθώς η αστική τάξη δεν την εκτιμούσε σαν άκουσμα. Το σοκ ήταν τεράστιο αλλά ο ενθουσιασμός για την τόλμη του Νορθ μεγαλύτερος. Ένας από τους κριτικούς της εποχής ο Μπρουκς Ατκινσον γράφει για τον Νορθ : Ο Άλεξ Νορθ συνθέτει για να γοητεύσει την ορχήστρα μουσική που σε γεμίζει με δέος. Δώστε στον κο Νορθ μια αφορμή να ασχοληθεί με μια ταινία και θα μπει στην καρδιά του θέματος χωρίς περιστροφές.» αυτό το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της μουσικής του θα του χαρίσει μια ξεχωριστή πορεία στα κινηματογραφικά στούντιο του Χόλυγουντ και θα του χαρίσει μοναδική αναγνώριση για την δουλειά του

ΜΟΥΣΙΚΗ – α) ΣΠΑΡΤΑΚΟΣ (Μακαρθική αλληγορία του σεναριογράφου Ντάλτον Τράμπο με τον Κερκ Ντάγκλας στην παραγωγή και τον πρωταγωνιστική ρόλο. Σκηνοθεσία Κιούμπρικ ενώ η μουσική του Νορθ και εδώ υποψήφια αλλά η Ακαδημία για άλλη μια φορά...)

β) ΚΛΕΟΠΑΤΡΑ (Μια ταινία που βούλιαξε μέσα στις υψηλές φιλοδοξίες των στούντιο και της πρωταγωνίστριας της, Ελίζαμπεθ Τέιλορ. Γυρισμένη στην Τσινετσιτά το 1963 από τον Τζοζεφ Μανκιεβιτς. Ο Νορθ, αν και δεν τρελλαίνεται για επικές υπερπαραγωγές δίνει ρέστα με την μουσική του, που κυκλοφορεί μόνο στο εξωτερικό σε διπλό cd. Η Ακαδημία θα τον τιμήσει άλλη μια φορά με την προσοχή της αλλά ούτε κουβέντα για απονομή βραβείου)

«Το σπουδαίο με τον Άλεξ Νορθ ήταν ότι υπήρξε ένας σεμνός καινοτόμος. Θεωρούσε υποχρέωση στην μουσική εργασία του να περάσει όλους τους αμερικάνικους ήχους που αγαπούσε. Ακόμα και όταν η επιτυχία του χαμογέλασε με το UNCAINED MELODY υπήρξε απόλυτα σεμνός και καθόλου επηρμένος». Λόγια του συνθέτη Ελμερ Μπερνσταιν που τα συμπληρώνουν τα λόγια ενός άλλου συνθέτη, του Τζέρρυ Γκολντσμιθ ως εξής «Η επιρροή της μουσικής του στις αισθήσεις μου ήταν πέρα για πέρα εκπληκτική. Θυμάμαι την μουσική του για το 2001 – Οδύσσεια του διαστήματος. Η εισαγωγή του αριστοκρατική, το βαλς που ακολουθούσε κομψό, οι ορχηστρικοί χρωματισμοί τόσο πλούσιοι και αυθεντικοί. Κι όταν τελείωσε η ακρόαση της μουσικής ένιωσα ότι ήταν τόσο λίγο για να είναι αληθινό. Ο Άλεξ Νορθ είναι για την κινηματογραφική μας κουλτούρα ένα σπάνιο κράμα δημιουργικού ταλέντου και ανθρωπισμού»

ΜΟΥΣΙΚΗ - ROSE TATTO (Από το ομώνυμο έργο του Τένεσι Ουίλλιαμς με την Άννα Μανιάνι και τον Μπαρτ Λάνκαστερ. Από τις ωραιότερες μουσικές που γράφτηκαν την δεκαετία του '50. Πολλά χρόνια μετά ο Μάνος Χατζιδάκις θα παραδεχτεί ανοιχτά ότι αυτή η μουσική τον είχε γοητεύσει τόσο ώστε την ήθελε να την εντάξει στο έργο του. Και το έκανε δανειζόμενος την βασική μελωδία του αυθεντικού σκορ του Νορθ για τις ανάγκες της "Αθανασίας" που ερμηνεύει η Δήμητρα Γαλάνη σε στίχους Ν. Γκάτσου)


Ο Νορθ θα συνεργαστεί με σπουδαίους σκηνοθέτες όπως Ελία Καζάν(μια φιλία που τερματίστηκε άδοξα όταν ο καζαν κατέθεσε στην επιτροπή Μακάρθι, ιστορία που κυνήγησε και τον ίδιο τον Νορθ λόγω των σπουδών στην Σοβιετική ΈΝωση), Στάνλει Κιούμπρικ, Τζοζεφ Μανκιεβιτς, Καρολ Ριντ, Μαικ Νικολς, Τζον Χιούστον. Έζησε μια λαμπρή εποχή του Χόλυγουντ ντύνοντας με την μουσική του ταινίες όπως ΚΛΕΟΠΑΤΡΑ, ΣΠΑΡΤΑΚΟΣ, ΑΓΩΝΙΑ ΚΑΙ ΕΚΣΤΑΣΗ, Ο ΒΡΟΧΟΠΟΙΟΣ, ΒΙΒΑ ΖΑΠΑΤΑ. Ταινίες με σταρς όπως Μαρλον Μπράντο, Ελιζαμπεθ Τειλορ, Κερκ Ντάγκλας. Η ορχήστρα του πολλές φορές έφτανε ή εξεπερνούσε τους 100 μουσικούς, που υπό την επίβλεψη του έκαναν τις ιδέες του Νορθ ακουστικά θαύματα. Συνέθεσε πλήθος μουσικών, όμως μια μελωδία του τον καθιέρωσε στην κοινή συνείδηση, ήταν η μελωδία του Uncained melody, που γνώρισε περισσότερες από 500 διασκευές και ερμηνεύτηκε από πλήθος ερμηνευτών (Ελβις Πρισλει, Τζον Λενον, Σαρα Μακ Λαχαν, Λι Αν Ραιμς, U2, κ.α.)

ΜΟΥΣΙΚΗ - UNCHAINED MELODY (διακεύη του Μωρις Ζαρ για το σάουντρακ της ταινίας Ghost. το τραγούδι αυτό υπήρξε το μοναδικό του Νορθ που έφτασε μέχρι τα Όσκαρ και φυσικά ούτε λόγος για αγαλματάκι)

Η καριέρα του στον κινηματογράφο αφορά 60 περίπου σκορ μουσικής που του χάρισαν πλήθος διακρίσεων ανάμεσα τους μια Χρυσή Σφαίρα και ένα ΕΜΜΥ μουσικής. Όμως η μεγάλη διάκριση των Όσκαρ ήταν το ζητούμενο. Μέσα σε 40 χρόνια πορείας ο Νορθ κέρδισε 15 χρυσές υποψηφιότητες για Όσκαρ μουσικής και τραγουδιού. Κάθε φορά όμως συναντούσε την άρνηση της Ακαδημίας να του αναγνωρίσει την τόλμη και την δημιουργικότητα του. Βλέπετε η Ακαδημία έχει πολύ συντηρητικό γούστο και δεν τολμάει εύκολα να αναγνωρίσει τις καινοτομίες. Το 1985 ο Νορθ είναι υποψήφιος για 15η φόρα για την μουσική της ταινίας του Τζον ΧΙούστον «Κάτω από το ηφαίστειο». Αν έχανε θα είχε το ιδιότυπο ρεκόρ στην κατηγορία της μουσικής των 15 χαμένων όσκαρ. Και όντως θα χάσει! Για άλλη μια φορά η Ακαδημία επέδειξε αδιαφορία για τον σημαντικό αυτό συνθέτη. Ο θόρυβος και οι διαμαρτυρίες που θα εκδηλωθούν ανάμεσα σε μέλη της Ακαδημίας και την κινηματογραφική κοινότητα θα θορυβήσει την Ακαδημία και την επόμενη χρονιά, το 1986 θα γίνει ο πρώτος κινηματογραφικός συνθέτης που θα τιμηθεί με το ειδικό Όσκαρ για το σύνολο της προσφοράς του στην έβδομη τέχνη. Κάλιο αργά παρά ποτέ!

ΜΟΥΣΙΚΗ - ΠΟΙΟΣ ΦΟΒΑΤΑΙ ΤΗΝ ΒΙΡΤΖΙΝΙΑ ΓΟΥΛΦ (Ο μάγος των άνθρωπινων ιστοριών στο αμερικάνικο σινεμά Μαικ Νικολς μεταφέρει το 1966 το θεατρικό έργο του Αλμπι στην μεγάλη οθόνη. Η Ελίζαμπεθ Τειλορ και ο Ριτσαρντ Μπαρτον υπέροχοι στους ρόλους τους! Και ο Άλεξ Νορθ που λατρεύει επίσης αυτές τις δραματικές ιστορίες και δίνει άλλο ένα υπέροχο δείγμα δουλειας και επιβραβεύεται με άλλη μια χαμένη υποψηφιότητα Όσκαρ)

Ο Άλεξ Νορθ υπήρξε μια μοναδική περίπτωση μουσικού. Τόλμησε να ταρακουνήσει τα στούντιο του Χόλυγουντ και να μεταδώσει στις νέες γενιές κινηματογραφικών συνθετών την ανάγκη για πειραματισμό και καινοτομίες σε σχέση με τον ήχο της μουσικής. Μέχρι την στιγμή που εμφανίστηκε η σύνθεση της κινηματογραφικής μουσικής ήταν μια μάλλον κλισε ιστορία για έναν συνθέτη και την ορχήστρα του και αφορούσε λίγους. Στην πλούσια εργογραφία του συναντάς τίτλους ταινιών με χαρακτήρες και θέματα με πλούσια δραματική υπόσταση και ουμανιστικά ιδεώδη. Τα μεγάλα έπη δεν ήταν το φόρτε του όμως τα έβγαζε πέρα χάρη στην μεγάλη στόφα του ταλέντου του. Τι λέει όμως ο ίδιος για όλα αυτά που είπαμε μέσα σε μια ώρα εκπομπής? «Ο φόβος είναι βασικό πρόβλημα στην κινηματογραφική βιομηχανία. Οι άνθρωποι θέλουν να αναγνωριστούν μέσα από ένα συμβατικό σύστημα αρχών που ξεκινάει από την προβολή και την διαφήμιση σήμερα. Εγώ όμως λέω πως αν δεν τολμήσεις στην ζωή και στην τέχνη σου είσαι χρεοκοπημένος»

ΜΟΥΣΙΚΗ - UNCHAINED MELODY (ορχηστρικό)
ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Ένας άλλος συνθέτης, ο Ράντυ Νιούμαν, έχει συμπληρώσει επίσης 15 χαμένες υποψηφιότητες. Το 2003 η Ακαδημία θα τον προτείνει για 16η φορά και αν χάσει περνάει τον Νορθ σε χασούρα βραβείων. Ευτυχώς η Ντισνει και αρκετά μέλη της Ακαδημίας έπαιξαν αρκετά με αυτό το αριθμιτικό δεδομένο στην διάρκεια της προεκλογικής καμπάνιας για τα βραβεία προκειμένου να μην επαναληφθεί αυτό το απαράδεκτο γεγονός. Η αγωνία ωστόσο του Νιούμαν μέχρι να ανέβει στη σκηνή είχε χτυπήσει κόκκινο. Τελικά η 16η ήταν και η τυχερή του! Είχε κερδίσει το Όσκαρ τραγουδιού με το "If i didn't have you" που ακούγεται στην ταινία καρτούν "Τέρατα Α.Ε."

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

ΤΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΑ ΤΗΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΡΕΙΣ ΛΙΣΤΕΣ

Ο Ιρλανδός του Μ. Σκορτσέζε είναι η ταινία της χρονιάς για το National Board of Review

ΣΤΕΡΕΟ ΝΟΒΑ - ΝΕΑ ΖΩΗ 705 (ΤΟ ΣΑΟΥΝΤΡΑΚ ΜΙΑΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΘΑ ΞΑΝΑΕΡΘΕΙ ΠΟΤΕ)