Η Εκθεση (Βιβλίου) της κρίσης

Άποψη από την πολυπληθή ομιλία του Εμίρ Κουστουρίτσα

Ήταν μια Διεθνής Έκθεση που τα είχε όλα. Και πάνω απ' όλα είχε την ανησυχία της κρίσης και την ένταση που νιώθυν όλοι για αυτή την κρίση. Ο χώρος των 2 περιπτέρων γέμισε από κόσμο το Σαββατοκύριακο. Τις δύο πρώτες μέρες η κίνηση ήταν αρκετά πιο υποτονική. Η βροχή σίγουρα έκανε το θαύμα της. Οι διοργανωτές πάντως με καμάρι έλεγαν χτες το βράδυ πως συνολικά το άθροισμα των επισκεπτών έφτασε στα περσινά επίπεδα, δηλ. στις 100 χιλιάδες επισκέπτες.

Με την απουσία αρκετών εκ των μεγάλων εκδοτικών οίκων να γίνεται ευδιάκριτη, το ΕΚΕΒΙ προσπάθησε να τραβήξει την προσοχή μικρών, επαρχιακών εμπορικών σχημάτων κάνοντας με την συνεργασία της ΔΕΘ ακόμη και γενναιόδορων προσφορών σε σχέση με τις παροχές και τις διευκολύνσεις στα δύο περίπτερα. Έτσι ενημερωθήκαμε για την δραστηριότητα εκδοτικών οίκων που ειλικρινά δεν γνωρίζαμε. Το ίδιο συνέβη και με τα μεγάλα ονόματα που δεν υπήρχαν στο πλάνο της ΔΕΒΘ. Με εξαίρεση τον Κουστουρίτσα και την Χίσλοπ. Αυτό βέβαια δεν μας εμπόδισε να ακούσουμε και να προσέξουμε μικρότερες περιπτώσεις ανθρώπων με αρκετό ενδιαφέρον.

Βιβλιοπαρουσιάσεις επί παρουσιάσεων, εκδηλώσεις και κόντρα εκδηλώσεις το πρόγραμμα της έκθεσης ήταν πλούσιο. Και το κοινό που ήρθε ήταν πιο υποψιασμένο και πιο προβληματισμένο και όταν άκουγε κάτι που δεν του άρεσε αντιδρούσε. Σε 3-4 περιπτώσεις η αλήθεια είναι ότι ανέβηκαν τα αίματα στο κεφάλι. Δεν ήμουν στην παρουσίαση Κουστουρίτσα αλλά μου μεταφέρανε πως όταν η Σώτη Τριανταφύλλου έκανε μια πονηρή ερώτηση περί βαλκανικής διπλωματίας (που συνειρμικά παρέπεμπε στην ΠΓΔΜ) κάποιοι από κάτω αντέδρασαν. Το ίδιο συνέβη και στην παρουσίαση του Σταύρου Λυγερού για τα βιβλία της Κρίσης όταν ακούστηκε σχόλιο για δάνειο της Ρωσίας που τελικά δεν δόθηκε και για τα δάνεια του μνημονίου.



Υπάρχει πάντως στον αέρα μια διάθεση αυτή η ιστορία της ΔΕΒΘ να ρετουσαριστεί. Το παρόν σχήμα με τις βιβλιοπαρουσιάσεις και κόντρα βιβλιοπαρουσιάσεις και κόντρα παράλληλες εκδηλώσεις δεν αρκεί πια. Η Έκθεση Βιβλίου μάλλον πρέπει να δει τον εαυτό της πιο σοβαρά. "Ευτυχώς δεν μπήκαμε μέσα. Και η συμμετοχή μας ήταν πολύ θετική στην Έκθεση. Μου έκανε εντύπωση όμως ότι δεν είχαμε ραντεβού με βιβλιοπώλες. Πολύ περισσότερο δεν είχαμε κάποια επαφή με ξένους ατζέντηδες. Δεν θα έπρεπε να υπάρχει ένα τέτοιο εμπορικό forum? Ένα εργαλείο που να μιλάει την ώρα της κρίσης για ανάπτυξη και εμπορική προώθηση?" αναρωτήθηκε ένας γνωστός εκδότης της Θεσσαλονίκης σε μια συζήτηση που είχαμε. "Ίσως θα έπρεπε να ξανασκεφτούνε το θέμα των τιμών εκδοτικά σε μια τέτοια περίπτωση?" με ρώτησε ένας φίλος, επισκέπτης της έκθεσης, και εκεί κατάλαβα άλλο ένα κρίσιμο ζήτημα. Το πως δηλαδή οι ίδιοι οι εκδότες δεν αντιλαμβάνονται απόλυτα την λειτουργία μιας τέτοιας διοργάνωσης. Υπήρξαν πολλοί επισκεπτες που σίγουρα είχαν διάθεση να αγοράσουν ένα βιβλίο αλλά η τσέπη τους δεν τους άφηνε. Πολύ περισσότερο όμως δεν τους άφησε η ίδια η εκπτωτική πολιτική που ακολούθησαν κάποιοι περιπτερούχοι. Γιατί, ας μην γελιόμαστε, δεν είναι προσφορά ένα βιβλίο αξίας 21 ευρώ να το πουλάς 19 στην έκθεση και να λες ότι είναι τιμή ευκαιρίας. Δυστυχώς η απορρύθμιση μέχρι στιγμής αφορά την αγοραστική δύναμη του καθένα απο 'μας αλλά όχι και τις τιμές των προϊόντων.

Ας ελπίσουμε πως η 10η ΔΕΒΘ θα αναδείξει και τέτοια ζητηματα. Και επίσης ας ελπίσουμε πως του χρόνου τέτοια εποχή θα μιλάμε για την 10η ΔΕΒΘ της Θεσσαλονίκης και οχι της Αθήνας. Βλέπετε η πρόφαση που χρησιμοποιούν όσοι μηχανέυονται την μετακίνηση της διοργάνωσης στην Αθήνα έχει πλέον και την καραμέλα της κρίσης σαν επιχείρημα.