Οικογενειακή Υπόθεση (Pozitia copilului / Child's Pose)

Οικογενειακή Υπόθεση (Pozitia copilului / Child's Pose) *** 3/5

Κοινωνικό δράμα, Ρουμανία, 2013, 112 λεπτά

Σκηνοθεσία: Κάλιν Πέτερ Νέτζερ


Πρωταγωνιστούν: Λουμινίτα Γκεοργκίου, Μπόγκνταν Ντουμιτράς, Νατάσα Ράμπ

Η 60χρονη Κορνήλια, παρακολουθεί το γιο της, Μπάρμπου, να προσπαθεί με όλο του το είναι να απογαλακτιστεί. Έχει μετακομίσει, απέκτησε το δικό του αυτοκίνητο, έχει μια κοπέλα που δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες της, και το πιο ανησυχητικό απ’ όλα, αποφεύγει τη μητέρα του. Όταν ο Μπάρμπου θα εμπλακεί σε ένα τραγικό δυστύχημα, η μητέρα του ενστικτωδώς θα χρησιμοποιήσει όλες τις τις ικανότητες, τις γνωριμίες και τα χρήματα της για να τον σώσει από την καταδίκη του. Περιμένει να γίνει ξανά το εξαρτημένο παιδί που ήταν. Δεδομένης της κατάστασης του, δεν είναι δύσκολο να γίνει, αλλά υπάρχει μια πολύ λεπτή γραμμή που χωρίζει τη μητρική αγάπη από την ιδιοτελή χειραγώγηση. Θα μπορέσει να τον αφήσει να ξεδιπλωθεί από την εμβρυική του στάση;

Πιστός στο ύφος και στον ρυθμό του νέου ρουμάνικου κινηματογράφου ο Κάλιν Πέτερ Νέτζερ (βραβευμένος το 2009 στη Θεσσαλονίκη για το υπέροχο Medal of Honor) δημιουργεί με όρους απλότητας και ακρίβειας μια δραματική ιστορία με ένταση αλλά χωρίς ξεσπάσματα ή σκηνές εύκολου εντυπωσιασμού. Η κάμερα εστιάζει σταθερά στα πρόσωπα, στα χέρια, στα πόδια των ηρώων για να αποτυπώσει τα βλέματα και τις κινήσεις τους, μικρές λεπτομέρειες που συνηγορούν στην εσωτερική δραματική ένταση της ταινίας. Η οικογένεια της ιστορίας του δεν είναι απλά δυσλειτουργική, έχει πάτερ φαμίλια κι αυτός είναι γένους θηλυκού. Κατά συνέπεια τα αρσενικά της οικογένειας οφείλουν να δείξουν την αφοσίωση τους, πόσο μάλλον όταν μιλάμε για τον γιο της οικογένειας που προσπαθεί μια (ακόμη;) άτολμη και άδοξη προσωπική επανάσταση. Οι εσωτερικές συγκρούσεις, τα χαρακτηριστικά και οι θέσεις των ηρώων της Οικογενειακής Υπόθεσης κρύβουν φυσικά μέσα τους συμβολισμούς και σχολιάζουν με τις ιδιαιτερότητες του μικρόκοσμου τους στοιχεία, προεκτάσεις και ιδιαιτερότητες της ρουμάνικης κοινωνίας.

Η σεναριακή κλιμάκωση θέλει την ταινία να εξελίσσεται απο ένα ταξικό σε ένα οικογενειακό δράμα στην μετά Τσαουσκέσκου ρουμάνικη κοινωνία, στο οποίο ο πλούσιος γιος της νεόπλουτης και αστής μαμάς έχει τον τρόπο για να ξεφυγει χωρίς να πληρώσει για το τροχαίο δυστύχημα που προκάλεσε αλλά αδυνατεί να ξεφύγει απο τον ασφυκτικό έλεγχο της μητέρας του. Η διαφθορά και η κοινωνική ανισότητα αυτού του είδους δεν μας είναι άγνωστη κι ας έχουμε ελάχιστη σχέση ιστορικά με τη μεταπολεμική Ρουμανία, όπως και η εμμονή της μάνας με το γιό της. Η μετάβαση πάντως απο το ταξικό σε ένα οικογενειακό, εξουσιαστικό – σχεδόν δυναστικό - κοινωνικό status οδηγεί αναπόφευκτα και αυτονόητα σε ηθικοδιδακτισμούς με συμπεράσματα ενδιαφέροντα αλλά εν τέλει περιορισμένου βεληνεκούς. Κι αυτός ο περιορισμός είναι που αδυνατίζει την ιστορία στο σύνολο και πιο πολύ τις λεπτομέρειες και τις ιδιαιτερότητες των χαρακτήρων, πόσο μάλλον όταν οφείλουμε να προσέξουμε την κινική μάνα του σεναρίου ή αν προτιμάτε την χαρισματική πρωταγωνίστρια Λουμινίτα Γκιόργκιου.