ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΕΛΓΙΝΕΙΑ ΓΑΜΩΤΗ ΜΟΥ!
Και μια που ζούμε την μια από τις δύο ημέρες εθνικής συγκίνησης (η πρώτη είναι η 25η Μαρτίου) ας αφιερώσουμε ένα ποστ σε ένα θέμα πραγματικά εθνικό. Κλείνουν 25 χρόνια από τότε που η αείμνηστη Μελίνα Μερκούρη σαν Υπουργός Πολιτισμού έθεσε το ζήτημα της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο πίσω στο σπίτι τους. Γενικά η Μελίνα σαν Υπουργός στην μεγάλη χρονικά θητεία της σε αυτό το πόστο έθεσε πολλά ζητήματα τα οποία μας απασχολούν ακόμη και σήμερα. Όταν απόφασισε να πάρει αυτή την πρωτοβουλία πολλοί την είπανε τρελλή. Κάποιοι μάλιστα έφτασαν στο σημείο να μιλήσουν ακροθιγώς για κρυφές φιλοδοξίες και τυχοδιωκτισμό. Κι όμως η Μελίνα κατάφερε να σταθεί το ζήτημα των Μαρμάρων και μάλιστα να αποκτήσει φανατικούς υποστηρικτές σε όλον τον κόσμο και ακόμη πιο ειδικά στην ίδια την Βρετανία. Το 2004 ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης έθεσε μάλιστα το ζήτημα σε σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. φέρνοντας τον επίσης τότε πρωθυπουργό της Μ. Βρετανίας Τ. Μπλερ (που ως αντιπολίτευση βέβαια είχε υποσχεθεί να δικαιώσει το δίκαιο αίτημα της επιστροφής αλλά μετά μάλλον το... ξέχασε) σε αμήχανη θέση. Κάποια στιγμή και ενώ η Αθήνα λουζόταν στο φως των Ολυμπιακών Αγώνων οι Άγγλοι πέταξαν μια ιδέα περί περιοδικών εκθέσεων σε Αθήνα και Λονδίνο.
Σήμερα μέτά από πολύχρονη αγωνία η Ακρόπολη και τα γλυπτά της αποκτούν ένα νέο σπίτι. Η επιχειρηματολογία τους για ενδέχομενη έλλειψη προστασίας και ασφάλειας αδυνατίζει επικίνδυνα. Η Μετακόμιση του Αιώνα απασχόλησε τα διεθνή media και ευτυχώς και τα ελληνικά (τα όποια αλλιώς δύσκολα συγκινιούνται με κάτι τέτοια γεγονότα).
Τις τελευταίες μέρες πήρε το μάτι μου δύο ατυχείς τοποθετήσεις μιας εφημερίδας και ενός πολιτικού αρχηγού κόμματος που εκπροσωπεί τον ελληνικό λαό στην Βουλή. Και στις δύο περιπτώσεις θεωρώ ατυχή και άκομψη την τοποθέτηση τους περί Ελγινείων μαρμάρων. Δεν μπορούμε να δίνουμε ιστορική αξία σε έναν κλέφτη ξαναβαφτίζοντας την δίκη μας ιστορία με το δικό του όνομα. Ο άνθρωπος αυτός λάδωσε το τότε οθωμανικό δημόσιο και έκλεψε ένα από τα όμορφα κομμάτια της ιστορίας μας. Αν θεωρούμε ότι ιστορικά τέτοιες ενέργειες αξίζουν να συνδέσουν γραμματικά και ιστορικά ως επιθετικοί προσδιορισμοί ενός παγκόσμιου σημείου πολιτισμού τότε πάω πάσο.
Πάντως σε επίπεδο ηθικής, δικαίου και διπλωματίας οι λέξεις είναι πολύ ακριβές και προσδιορίζουν την σαφήνεια μας για να χαρίζονται έτσι απλόχερα. Το Υπουργείο Πολιτισμού καλά θα κάνει (να διορθώσει την ιστοσελίδα του από αυτές τις ατυχείς δηλώσεις) να ενημερώσει λοιπόν τους πολιτικούς αρχηγούς και τους πολίτες - και πιο πολύ αυτούς που κόπτονται ντεμέκ για την ιστορική αλήθεια - ότι θα πρέπει να τα προσέχουν αυτά γιατί όπως δεν υπάρχει Μακεδονία των Σκοπίων (και όταν οι ξένοι μας ρωτάνε από που πάνε για την Μακεδονία εμείς τους στέλνουμε στο γνωστό Αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης) έτσι δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν Ελγίνεια αλλά Μάρμαρα του Παρθενώνα! Εσείς τι λέτε?
Σχόλια
Τελειώσαμε με το παραμύθι. Είναι γεωγραφική περιοχή και η κάθε μία από αυτές της χώρες έχει ένα τμήμα της - η Βουλγαρία το μικρότερο, η Ελλάδα το μεγαλύτερο.
Το αεροδρόμιο Μακεδονία πήρε τ' όνομά του (και το λογότυπο της ομώνυμης εφημερίδας που ούτε καν οι Θεσσαλονικείς και λοιποί Ελ. Μακεδόνες δεν διαβάζουν) όταν πρωτοδημιουργήθηκε θέμα με τη γειτονική χώρα. Ως τότε ήταν γνωστό ως αεροδρόμιο της Μίκρας.
Τώρα αν μιλήσουμε για την πολιτιστική εποποϊια μας και για τον κάθε εκπρόσωπο της δεν θα νιώσουμε και τόσο υπέρηφανοι...
@μεγαλοκοπέλα
Το παράδειγμα ήταν απλά ενδεικτικό και τίποτα παραπάνω. Μια πανομοιότυπη κατάσταση τηρουμένων των αναλογιών. Το αερόδρομιο Θεσσαλονίκης λέγεται Μακεδονία τουλάχιστον τα τελευταία 20 χρόνια αν θυμάμαι καλά. Όσο για την ιστορική εφημερίδα νομίζω (αν δεν με γελά η μνήμη μου) πως πάντα είχε το ίδιο λόγοτυπο και σήμα στο πρωτοσέλιδο ανεξαρτητα από ΠΓΔΜ και λοιπές ιστορίες. Για την ταμπακιέρα δεν βλέπω να λες κάτι και ανησυχώ ότι δεν πρόσεξες επαρκώς το κείμενο
Ασφαλώς ΔΕΝ είναι τα μάρμαρα του Έλγιν, αλλά αυτό μου ήταν γνωστό από τότε που καθιερώθηκε η κουτή αυτή ονομασία τους.
Επειδή τυγχάνει να έχω αρκετούς φίλους σε ελληνικά μουσεία σε διαβεβαιώ πως αν δεν υπήρχαν οι αλλοδαποί τουρίστες, πολλά από αυτά θα είχαν κλείσει. (Έχω ακούσει δε και πάμπολλους Έλληνες να τους κοροϊδεύουν που "πηγαίνουν και βλέπουν πέτρες"). Τα εν λόγω μάρμαρα, λοιπόν, τα έχουν δει πολλοί περισσότεροι εκεί που είναι (ενδεχομένως και Έλληνες από τότε που έγινε ντόρος). Για μένα αυτό είναι το ζητούμενο. Τα "δικά μας" και "δικά σας" και "δικά τους" ελάχιστα με απασχολούν.
Θα ήθελε κανείς τη Μόνα Λίζα κλειδωμένη σε ένα υπόγειο;
Προσωπικά θεωρώ μνημεία σαν την Ακρόπολη, τις Πυραμίδες, το Σινικό Τείχος... παγκόσμια κληρονομιά που ανήκει στην ανθρωπότητα.
Τώρα, αν ο βωμός του Ναού της Περγάμου ή η προτομή της Νεφερτίτης βρίσκονται στη Γερμανία αντί για την Τουρκία και την Αίγυπτο, ή αν οι Γάλλοι ιμπρεσιονιστές κρέμονται στη Νέα Υόρκη, δεν με ενδιαφέρει ιδιαίτερα.
Είμαστε ολίγον παπάρες αλλά ας μην μηδενίζουμε το σύμπαν. Τότε να δώσουμε εργολαβεία και αντιπαροχή ότι έχουμε και δεν έχουμε. Αφού οι ξένοι τουρίστες και τα ξένα μουσεία προσέχουν την ιστορία μας ντέφι να γίνει!
Μην μπερδεύεις ένα ζήτημα παιδείας και κουλτούρας που συμφωνώ ότι υπάρχει (οι Έλληνες προτιμούν να προσέχουν τα μπούτια της Σκλεναρίκοβα παρά αυτά της Αφροδίτης του Λούβρου) με μια υπόθεση που αφορά την ιστορία μας.
Στο ζήτημα των Μαρμάρων αυτών όπως αποδείχτηκε οι φίλοι μας οι ξένοι πρόσεξαν τόσο πολύ τους αγαλμάτινους φιλοξενούμενους τους ώστε με μια τσίγκινη βούρτσα και λίγο απορυπαντικό βάλθηκαν να τα "καθαρίσουν" από την επάρατη κιτρινίλα που απέκτησαν μέσα στον χρόνο. Τόσο καλή προσοχή και συντήρηση!
Δεν είναι μόνο η Ελλάδα που διεκδικεί τα κλεμένα κομμάτια της ιστορίας της. Και άλλες χώρες το κάνουν και μάλιστα έχουν καταφέρει να επιστραφούν ευρήματα (η Αίγυπτος και η Τουρκία κέρδισαν το Λούβρο και το Μουσείο Βερολίνου) που μέχρι τότε τα "πρόσεχαν" και τα "καμάρωναν" οι ξένοι. Οι ίδιοι ξένοι που στο παρελθόν κλέψανε τους Αιγύπτιους, τους Ινδιάνους και τους Άραβες γιατί η δική τους ιστορία δεν γεμίζει μουσεία
Σαφώς ο Παρθενώνας, το Σινικό Τείχος, το Μάτσου Πίτσου είναι μνήμεια παγκόσμιας κληρονομιάς. Ταυτόχρονα όμως είναι και η ιστορική ταυτότητα του κάθε έθνους και της περιοχής που βρίσκεται αυτό. Άρα οφείλει και έχει το δικαίωμα να προστατεύει αυτά τα κεκτημένα. Φαντάζεσαι οι Αμερικάνοι να είχαν έναν Παρθενώνα? 'Οχι μπρελόκ αλλά ριάλιτι θα τον είχαν κάνει!
Φυσικά έχουν ξυπνήσει διάφοροι λαοί και ζητάνε πίσω τα "κλεμμένα". Με τη διαφορά που δεν είναι ΟΛΑ έτσι. Πολλά έχουν αγοραστεί, παραχωρηθεί ή είχαν συμπεριληφθεί σε συμφωνίες ανασκαφών. Εξακολουθώ να πιστεύω πως η όλη ιστορία δεν είναι παρά μια ακόμη εθνικιστική μπαρούφα (από τους Ψωμιάδηδες του πολιτισμού). Στους εκατό ζήτημα είναι αν 5 άνθρωποι γνωρίζουν όντως τη σημασία τους - οι 95 όχι μόνο δεν τη γνωρίζουν αλλά την περιφρονούν.
Η καραμελίτσα "εμείς όταν χτίζαμε Παρθενώνες..." έχει προ πολλού χάσει τη γεύση της. Αν θέλουμε δε να πάμε λίγο πιο βαθιά, θα δούμε τι αγώνας έγινε για να βγούνε τα Αρχαία από τα σχολεία. Θεωρήθηκε μάλιστα και μεγάλη ΛΑΪΚΗ κατάκτηση... Άσε σου λέω...
Για να το κάνουμε όμως και λίγο πιο... λάιτ, οι Αμερικανοί έχουν Παρθενώνα! Πρόκειται για μια ρέπλικα του 19ου αι. έξω από το Nashville! Και, ναι, περιλαμβάνει και τα... ελγίνεια.